وبلاگ آسمان 25

نگاشته‌های « محسن فصاحت » در نقد مشهورات، پیش‌بینی رؤیت هلال و استهلال ماهیانه، فقهی و اصولی، تفسیری و حدیثی و ...
وبلاگ آسمان 25

باسمه تعالی
نگاشته‌های خویش در نقد مشهورات، پیش‌بینی رؤیت هلال و استهلال ماهیانه، فقهی و اصولی، تفسیری و حدیثی و ... را در این وبلاگ منتشر می‌کنم.

ادمینِ محترم، خلاصۀ مطالب وبلاگ را با اجازه و هماهنگی بنده، در کانال پیام‌رسان‌های منتخب (که لینکشان در بخش پیوندها آمده) بازنشر می‌کند.

***
برای ارتباط با من، به آدرس aasemaan25@gmail.com ایمیل بزنید؛
یا در صفحهٔ مستقلّ «درباره من(بیوگرافی) و راه تماس» برایم پیام بگذارید؛
البتّه پیام‌ها و نظرات این وبلاگ را دیر به دیر می‌خوانم.

بایگانی
آخرین نظرات

وبلاگ آسمان 25

نگاشته‌های « محسن فصاحت » در نقد مشهورات، پیش‌بینی رؤیت هلال و استهلال ماهیانه، فقهی و اصولی، تفسیری و حدیثی و ...

پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع‌الثانی 1438 قمری در غروب پنجشنبه 9 و جمعه 10 دی ماه 1395

برای مطالعه مبانی فقهی مربوط به «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق»، خواندن مطلب زیر پیشنهاد می‌شود:
http://aasemaan25.blog.ir/post/Royat-Helal-Ofoq

برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و ... مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهایی، این عوامل را برای نقاط مختلف زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند.

به تصاویر زیر بنگرید:

یک) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الثانی 1438 قمری، در غروب پنجشنبه 9 دی 1395 شمسی برابر با 29 دسامبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الثانی 1438 در 9 دی 1395 - عوده


دو) نقشۀ رؤیت‌پذیری 
هلال ماه ربیع الثانی 1438 قمری، در غروب جمعه 10 دی 1395 شمسی برابر با 30 دسامبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الثانی 1438 در 10 دی 1395 - عوده
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «عوده»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، هلال با چشم مسلّح دیده می‌شود و ممکن است با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


سه) 
نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الثانی 1438 قمری، در غروب پنجشنبه 9 دی 1395 شمسی برابر با 29 دسامبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الثانی 1438 در 9 دی 1395 - یالوپ


چهار) 
نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الثانی 1438 قمری، در غروب جمعه 10 دی 1395 شمسی برابر با 30 دسامبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الثانی 1438 در 10 دی 1395 - یالوپ
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «یالوپ»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ زرد(شبیه نارنجی) قرار دارند، هلال تحت شرایط جوّی مناسب، با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، رؤیت هلال ممکن است نیاز به ابزار و چشم مسلّح داشته‌باشد؛ یعنی پس از رؤیت با ابزار، ممکن است هلال با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


نتیجه‌گیری:

1. با توجّه به نقشه‌های رؤیت‌پذیری، کشورهای ایران و عراق در آغاز این ماه قمری، هم‌افق هستند. پیش‌بینی‌ها و محاسبات کارشناسان نشان می‌دهد رؤیت هلال ماه ربیع الثانی 1438 قمری در غروب پنجشنبه 9 دی 1395 شمسی برابر با 29 ربیع الأوّل 1438 قمری و 29 دسامبر 2016 میلادی، نه‌تنها در ایران، بلکه در سراسر قارّه‌های آفریقا و اروپا و آسیا، با چشم غیر مسلّح و حتّی با چشم مسلّح، ناممکن است.

2. هلال ماه ربیع‌الثانی 1438 قمری در غروب جمعه 10 دی 1395 شمسی برابر با 30 ربیع‌الأوّل 1438 قمری و 30 دسامبر 2016 میلادی، با چشم مسلّح و غیر مسلّح در سراسر ایران به‌راحتی دیده خواهدشد.

از این‌رو، بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم مسلّح» را کافی می‌دانند و همچنین بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح» را لازم می‌دانند، ماه ربیع‌الأوّل 30 روزه و طبق هر دو مبنا، شنبه 11 دی 1395 شمسی روز اوّل ماه ربیع‌الثانی 1438 قمری خواهدبود.


التماس دعا

۰ نظر ۰۷ دی ۹۵ ، ۲۲:۳۱
محسن فصاحت ( آسمان 25 )

معرّفی سایت محاسبه اوقات شرعی


محاسبه دقیق اوقات شرعی برای مؤمنانی که می‌خواهند بر روزه و اوقات فضیلت نمازشان محافظت داشته‌باشند، از اهمّیّت ویژه‌ای برخوردار است. برنامه‌ها و سایت‌های زیادی هستند که این کار را انجام می‌دهند؛ امّا شاید هیچ‌کدام، به پای سایت « intime.ir - اوقات شرعی ایران » نرسند:

تصویر سایت اوقات شرعی

وب‌اپ این سایت که نوشته « مهندس علیرضا معظّمی » است، بر پایه فرمـول‌های تدویـن‌شده «دکتر حمید ضرابی‌زاده » استادیار دانشگاه صنعتی شریف، در سال 1393 شمسی پی‌ریزی شده و چند امکان سفارشی‌سازی و محاسبه نسبت‌های مهمّ سایه شاخص و کارکرد در حالت آفلاین به آن افزوده شده‌است.


به‌دلیل اهمّیّت توضیحات آموزنده‌ای که آقای معظّمی در بخش مستندات سایت خویش آورده‌اند، بخشی از آن عیناً نقل می‌شود:


*** آغاز مطلب آقای معظّمی ***

تعریف اوقات شرعی

اوقات شرعی به وقت‌هایی گفته می‌شود که از نظر شرع مهم است اما به دلیل اهمیت نماز - که پذیرش همه اعمال در گرو پذیرفته شدن آن است - عبارت «اوقات شرعی» برای اوقات ادای نمازهای واجب روزانه متداول است که منظور ما از «اوقات شرعی» در این نوشته نیز همین است.

در سخنان معصومین، محدوده زمانی افضل یا قابل‌قبول برای ادای یک نماز یومیه، حسب آثار حرکت خورشید بیان شده است. آثاری همچون طول سایه‌ها یا اثر خورشید بر آسمان افق مغرب و مشرق.
مراجع که متخصصین دین هستند نیز با توجه به سخنان معصومین، صرفا بر همین اساس احکام شرعی زمان نمازهای واجب را بیان کرده‌اند. مثلا طبق نظر آقای سیدعلی حسینی سیستانی (حفظه‌الله) اوقات شرعی نمازهای یومیه به این صورت است:
اوقات شرعی نمازهای یومیه طبق نظر آیت‌الله العظمی سیستانی(مدّ ظلّه العالی)

لذا برای تعیین اوقات نمازهای روزانه، پس از معین کردن معیار تعیین اوقات شرعی، لازم است به دنبال محاسبه یا یافتن زمان وقوع آن پدیده باشید که در اینجا باید به متخصص امر (اهل نجوم و اساتید فیزیک) مراجعه کرد.

روش‌های محاسبه

فرمولی برای محاسبه موقعیت خورشید حسب موقعیت و زمان وجود دارد. یعنی می‌توان با توجه به این فرمول کشف کرد که در فلان روز و فلان ساعت، در مکانی که ما هستیم، آفتاب چه زاویه‌ای نسبت به افق دارد.

با استفاده از این فرمول می‌توان زمان «طلوع» و «غروب» (زاویه حدود 0 و 180) را محاسبه کرد. نقطه وسط زمان طلوع و غروب خورشید نیز «ظهر» شرعی است که زوال خورشید آغاز می‌شود. با توجه به زاویه خورشید، به سادگی طول سایه شاخص در هر زمانی از روز قابل محاسبه است. با این نکته، زمان نماز «عصر» نیز حسب مبنای شرعی موردقبول شما قابل محاسبه است.

اوقات شرعی فوق‌الذکر (طلوع، غروب، ظهر و عصر) با دقت ثانیه قابل محاسبه است و در این خصوص هیچ اختلافی بین متخصصین امر نیست. اما اوقات شرعی مغرب و عشاء و صبح با این دقت قابل محاسبه نیست چرا که وابسته به اثر دیداری خورشید زیر افق، بر آسمان است.

مثلا در مورد مغرب بسیاری معتقدند که وقتی خورشید به 4 درجه زیر افق می‌رسد، نشانه مغرب شرعی (زائل شدن سرخی بعد غروب در طرف مشرق) رخ می‌دهد و برخی خصوصا در ایران 4.5 درجه زیر افق را لحاظ می‌کنند که چند دقیقه دیرتر واقع می‌شود و البته درنظرگرفتن این تاخیر مختصر برای زمان مغرب مشکلی ایجاد نمی‌کند لذا کسی که همین مبنای 4.5 درجه را (برای افطار یا ادای نماز مغرب) لحاظ کند، می‌تواند مطمئن باشد که هم روزه‌اش صحیح است و هم نماز مغرب‌ش را در وقت ادا کرده است.

اما در مورد صبح قضیه فرق می‌کند و زمان نماز صبح به شدت مورد اختلاف بوده و مثلا در اوقات شرعی کشور ایران حتی در سال‌های پس از انقلاب تغییراتی داده شده که نشان از اختلاف بین محاسبین دارد. در جدول زیر چند نمونه مبنای محاسباتی مختلف برای نماز صبح و عشاء را می‌بینید:

چند مبنای محاسباتی مختلف برای نماز صبح و عشاء

همانطور که در جدول فوق می‌بینید، اختلافات قابل توجهی در زاویه (و در نتیجه زمان) اعلامی برای نماز صبح وجود دارد که کار را مشکل می‌کند. اغلب مردم نادانسته به مبنای ژئوفیزیک تهران عمل می‌کنند که خود نیز متغیر بوده است چرا که مدتی زاویه 19.25 را برای فجر مبنا قرار می‌داد! و سپس سال‌ها بر مبنای 17.8 درجه زیر افق و در چند سال اخیر 17.7 درجه زیر افق را مبنا قرار می‌دهد. اما موسسه پژوهشی لواء برای آگاهان قابل‌توجه‌تر است چرا که این موسسه برای رصد فجر در ایام مختلف سال و در مکان‌های مختلف ایران و اطراف آن توسط «فضلای حوزه» تلاش‌های قابل‌تقدیری انجام داده است که بخشی از آنها در نامه اسکن‌شده زیر آمده است. همچنین نتایج کار این موسسه که زیرنظر آقای سیستانی است، مورد تائید برخی مراجع دیگر (از جمله سیدموسی شبیری زنجانی که در اندازه‌ها و مقیاس‌های شرعی دقت خاصی دارند) نیز قرار گرفته است که تصویر آن را نیز در ادامه مشاهده می‌فرمایید.

تصویر نامه آقای سمیعی




تصویر تأییدنامه آیت‌الله روحانی و آیت‌الله شبیری


طبعا راه اصلی برای کشف زمان فجر (که 1 زمان مشخص بیشتر نیست) این است که فرد اقدام به رصد آسمان در سمت مشرق کند. اما این کار چندان میسر نیست چرا که اولا باید در افق مشرق مانعی نباشد و ثانیا باید به مکانی برود که آلودگی‌های نوری زمانه‌ی ما، موجب تشخیص ناصحیح زمان وقوع فجر نشود خصوصا در شب‌های مهتابی که کار مشکل‌تر است.

لذا کسی که بخواهد احتیاط را پیشه کند، لازم است ابتدا زمان‌هایی را که احتمال عقلایی می‌دهد فجر در آن رخ دهد، درنظر بگیرد و سپس اولین زمان در بین این احتمالات را برای امساک (پرهیز) سحری لحاظ کند و آخرین زمان احتمالی فجر را برای اقامه نماز صبح درنظر بگیرد تا مطمئن باشد که هم روزه‌اش صحیح است و هم نماز را قبل از وقت‌ش ادا نکرده است.

همچنین بازه فضیلت نمازهای مغرب و عشاء، بستگی به طول شب دارد که تعریف شب (زمان شروع و پایان آن) نیز از دید مراجع متفاوت است لذا امکان تنظیم ابتدا و انتهای شب برای کاربر فراهم شده تا بتواند حسب تنظیمات موردنیازش آن را تغییر دهد. در صورتی که کاربر زاویه 0 را وارد کند، این عدد به عنوان زمان طلوع و غروب لحاظ می‌شود و زوایه حقیقی (0.833) برای محاسبه زمان دقیق طلوع و غروب توسط برنامه لحاظ می‌شود.

نهایتا با توجه به محاسبه‌شدن طول شب برای نمازهای مغرب و عشاء، مناسب دیدیم تبرکا امکان محاسبه 1/6 نیمه دوم شب نیز فراهم شود. در حدیث معتبری در کتاب شریف الکافی نقل شده که حضرت صادق علیه‌السلام فرمودند که در هر شب، زمانی است که هیچ عبد مومنی موفق به نماز و سپس دعا در آن (نماز یا وقت) نمی‌شود مگر آنکه برای او مستجاب می‌شود. راوی با اشتیاق از حضرت می‌پرسد که آن کدام زمان از شب است؟ حضرت فرمود در یک‌ششم اول از نیمه دوم شب.

*** پایان مطلب آقای معظّمی ***


اکنون در چند گام، تنظیمات لازم برای استفاده از این سایت، با تصویر توضیح داده می‌شود:

1. در مرورگر، این آدرس را تایپ کنید: intime.ir

2. پس از اینکه سایت، کاملاً بارگذاری شد، برای تعریف دقیق مکان، در بالا و سمت راست صفحه، روی گزینه «نقشه» کلیک کنید و در پنجره جدیدی که باز می‌شود، نام شهر خود را تایپ کنید و مناسب‌ترین گزینه پیشنهادی را انتخاب‌کنید و دکمه «انتخاب کردم» در پایین را بزنید:

گام اول تنظیم سایت اوقات شرعی

3. برای روش محاسبه و نمایش، در بالا و سمت چپ صفحه، گزینه «سفارشی» را انتخاب‌کنید و در جدولی که نمایش داده می‌شود، سطرهای مورد نیاز خود را تیک بزنید.

پیشنهاد می‌شود نام‌های دلخواه برای سرستون‌ها را مانند تصویر زیر تایپ‌کنید؛ امّا در هر صورت، فراموش نکنید که درجه‌ها را برای «نماز صبح» و «مغرب» و «پایان فضیلت مغرب و شروع فضیلت عشاء» مطابق تصویر زیر تغییر دهید تا نتایج طبق روش «مؤسسه پژوهشی لواء قم - تحت اشراف آیت‌الله العظمی سیستانی» محاسبه شود:

گام دوم تنظیم سایت اوقات شرعی

4. در پایان، دکمه «اتمام تنظیمات» در پایین و سمت چپ را بزنید؛ بلافاصله تنظیمات إعمال و جدول اوقات شرعی به‌روزرسانی(Update) می‌شود. در صورت عدم دسترسی به اینترنت، جدول اوقات شرعی حسب آخرین تنظیمات کاربر در زمان اتّصال به اینترنت، نمایش داده خواهدشد و به مدّت 1 ماه نیز، این جدول بدون نیاز به اینترنت قابل استفاده خواهدبود و اوقات شرعی همان روز و روزهای آینده را نمایش خواهدداد.


التماس دعا

۱ نظر ۱۶ آذر ۹۵ ، ۲۲:۱۵
محسن فصاحت ( آسمان 25 )

پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع‌الأوّل 1438 قمری در غروب سه‌شنبه 9 و چهارشنبه 10 آذر ماه 1395

برای مطالعه مبانی فقهی مربوط به «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق»، خواندن مطلب زیر پیشنهاد می‌شود:
http://aasemaan25.blog.ir/post/Royat-Helal-Ofoq

برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و ... مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهایی، این عوامل را برای نقاط مختلف زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند.

به تصاویر زیر بنگرید:

یک) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الأوّل 1438 قمری، در غروب سه‌شنبه 9 آذر 1395 شمسی برابر با 29 نوامبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الأوّل 1438 در 9 آذر 1395 - عوده


دو) نقشۀ رؤیت‌پذیری 
هلال ماه ربیع الأوّل 1438 قمری، در غروب چهارشنبه 10 آذر 1395 شمسی برابر با 30 نوامبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الأوّل 1438 در 10 آذر 1395 - عوده
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «عوده»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، هلال با چشم مسلّح دیده می‌شود و ممکن است با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


سه) 
نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الأوّل 1438 قمری، در غروب سه‌شنبه 9 آذر 1395 شمسی برابر با 29 نوامبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الأوّل 1438 در 9 آذر 1395 - یالوپ


چهار) 
نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الأوّل 1438 قمری، در غروب چهارشنبه 10 آذر 1395 شمسی برابر با 30 نوامبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الأوّل 1438 در 10 آذر 1395 - یالوپ
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «یالوپ»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ زرد(شبیه نارنجی) قرار دارند، هلال تحت شرایط جوّی مناسب، با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، رؤیت هلال ممکن است نیاز به ابزار و چشم مسلّح داشته‌باشد؛ یعنی پس از رؤیت با ابزار، ممکن است هلال با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


نتیجه‌گیری:

1. با توجّه به نقشه‌های رؤیت‌پذیری، کشورهای ایران و عراق در آغاز این ماه قمری، هم‌افق هستند. پیش‌بینی‌ها و محاسبات کارشناسان نشان می‌دهد رؤیت هلال ماه ربیع الأوّل 1438 قمری در غروب سه‌شنبه 9 آذر 1395 شمسی برابر با 28 صفر 1438 قمری و 29 نوامبر 2016 میلادی، نه‌تنها در ایران، بلکه در سراسر قارّه‌های آفریقا و اروپا و آسیا، با چشم غیر مسلّح و حتّی با چشم مسلّح، ناممکن است.

2. هلال ماه ربیع‌الأوّل 1438 قمری در غروب چهارشنبه 10 آذر 1395 شمسی برابر با 29 صفر 1438 قمری و 30 نوامبر 2016 میلادی، با چشم مسلّح در سراسر ایران، و با چشم غیر مسلّح در نیمه پایینی کشور دیده خواهدشد و در صورتی که شرایط جوّی مناسب باشد، در نیمه بالایی کشور هم با چشم غیر مسلّح دیده خواهدشد.

از این‌رو، با توجّه به اختلاف در آغاز ماه صفر، بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم مسلّح» را کافی می‌دانند، ماه صفر 30 روزه، و بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح» را لازم می‌دانند، ماه صفر 29 روزه و طبق هر دو مبنا، پنجشنبه 11 آذر 1395 شمسی روز اوّل ماه ربیع الأوّل 1438 قمری خواهدبود.

3. به این ترتیب، سال‌روز شهادت رسول اکرم(ص) و سبط اکبرش امام حسن مجتبی(ع) در 28 صفر، طبق مبنای «کفایت رؤیت هلال با چشم مسلّح» دوشنبه 8 آذر 1395 شمسی، و طبق مبنای «لزوم رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح» سه‌شنبه 9 آذر 1395 شمسی، و سال‌روز شهادت حضرت امام رضا(ع) در آخر صفر، طبق هر دو مبنا چهارشنبه 10 آذر 1395 شمسی خواهدبود.


التماس دعا

۰ نظر ۰۶ آذر ۹۵ ، ۲۲:۲۱
محسن فصاحت ( آسمان 25 )

پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه صفر 1438 قمری در غروب دوشنبه 10 و سه‌شنبه 11 آبان ماه 1395

برای مطالعه مبانی فقهی مربوط به «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق»، خواندن مطلب زیر پیشنهاد می‌شود:
http://aasemaan25.blog.ir/post/Royat-Helal-Ofoq

برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و ... مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهایی، این عوامل را برای نقاط مختلف زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند.

به تصاویر زیر بنگرید:

یک) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه صفر 1438 قمری، در غروب دوشنبه 10 آبان 1395 شمسی برابر با 31 اکتبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه صفر 1438 در 10 آبان 1395 - عوده


دو) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال 
ماه صفر 1438 قمری، در غروب سه‌شنبه 11 آبان 1395 شمسی برابر با 1 نوامبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه صفر 1438 در 11 آبان 1395 - عوده
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «عوده»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، هلال با چشم مسلّح دیده می‌شود و ممکن است با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


سه) 
نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه صفر 1438 قمری، در غروب دوشنبه 10 آبان 1395 شمسی برابر با 31 اکتبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه صفر 1438 در 10 آبان 1395 - یالوپ


چهار) 
نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه صفر 1438 قمری، در غروب سه‌شنبه 11 آبان 1395 شمسی برابر با 1 نوامبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه صفر 1438 در 11 آبان 1395 - یالوپ
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «یالوپ»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ زرد(شبیه نارنجی) قرار دارند، هلال تحت شرایط جوّی مناسب، با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، رؤیت هلال ممکن است نیاز به ابزار و چشم مسلّح داشته‌باشد؛ یعنی پس از رؤیت با ابزار، ممکن است هلال با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


نتیجه‌گیری:

1. با توجّه به نقشه‌های رؤیت‌پذیری، کشورهای ایران و عراق در آغاز این ماه قمری، هم‌افق هستند. پیش‌بینی‌ها و محاسبات کارشناسان نشان می‌دهد رؤیت هلال ماه صفر 1438 قمری در غروب دوشنبه 10 آبان 1395 شمسی برابر با 29 محرّم الحرام 1438 قمری و 31 اکتبر 2016 میلادی، در سراسر ایران با چشم مسلّح ممکن است؛ ولی با توجّه به فاز ماه و دیگر پارامترهای رصدی، در صورتی که شرایط جوّی مناسب باشد، احتمال می‌رود در نوار جنوبی کشور ایران، هلال با چشم غیر مسلّح دیده شود؛ امّا رؤیت آن با چشم غیر مسلّح در نیمه بالایی کشور بسیار سخت خواهدبود.

2. هلال ماه صفر 1438 قمری در غروب سه‌شنبه 11 آبان 1395 شمسی، به‌راحتی با چشم غیر مسلّح دیده خواهدشد.

از این‌رو، بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم مسلّح» را کافی می‌دانند، سه‌شنبه 11 آبان 1395 شمسی روز اوّل ماه صفر 1438 قمری خواهدبود؛ و بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح» را لازم می‌دانند، اگر چه پیش‌بینی می‌شود ماه محرّم سی روزه و چهارشنبه 12 آبان 1395 شمسی روز اوّل ماه صفر 1438 قمری باشد، باز هم بهتر است منتظر گزارش‌های استهلال بمانیم؛ زیرا آغاز ماه صفر، بیش از تأثیری که در تعیین روز اربعین حسینی دارد، در پایان‌بخشی به «ماه‌های حرام و بحث تغلیظ و افزایش دیه» نقشی تعیین‌کننده دارد.

3. با توجّه به تجربه استهلال‌های گذشته در آغاز ماه‌هایی که هلالشان از نظر پارامترهای رصدی شبیه هلال ماه صفر 1438 قمری بوده‌است، پیش‌بینی می‌شود که

اربعین حسینی(هم در ایران و هم در عراق) طبق مبنای «کفایت رؤیت هلال با چشم مسلّح»(مانند مبنای فقهی مقام معظّم رهبری)، یکشنبه 30 آبان 1395 شمسی و طبق مبنای «لزوم رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح»(مانند مبنای فقهی حضرت آیت‌الله العظمی سیستانی)، دوشنبه 1 آذر 1395 شمسی خواهدبود.


التماس دعا



پس‌نوشت یکم: (افزوده‌شده در تاریخ 11 آبان‌ماه 1395 ساعت 00:19)

نتیجهٔ گزارش‌های استهلال ماه صفر 1438 قمری

هجده گروه استهلال در استان‌های خراسان(رضوی و شمالی و جنوبی)، موفّق به رؤیت هلال حتّی با چشم مسلّح نشدند.

در قم نیز، گروه‌های استهلال موفّق به رؤیت هلال حتّی با چشم مسلّح نشدند.

در اصفهان، هلال با چشم مسلّح دیده شده‌است.

هنوز گزارش استهلال ماهیانه در سایت مقام معظّم رهبری بارگذاری نشده‌است.


سایت «مرکز مطالعات و پژوهش‌های فلکی-نجومی» وابسته به دفتر حضرت آیت‌الله العظمی سیستانی(مدّ ظلّه العالی)، اطّلاعیّه زیر را منتشر کرده‌است:

«بنا به خبر رسيده از طرف دفتر حضرت آيت‌الله العظمى سيستانى(دام ظلّه) فردا سه‌شنبه ١١ آبان، آخر ماه محرّم(٣٠ محرم) و چهارشنبه اوّل ماه صفر اعلام گرديده‌است.»


مجموع گزارش‌ها، مؤیّد همان پیش‌بینی است که چند روز پیش، در همین وبلاگ منتشر شده‌بود.



پس‌نوشت دوم: (افزوده‌شده در تاریخ 16 آبان‌ماه 1395 ساعت 22:45)

با توجّه به گزارش استهلال ماهیانه سایت مقام معظّم رهبری و برخی گزارش‌های دیگر، هلال ماه صفر 1438 قمری در غروب دوشنبه 10 آبان‌ماه 1395 در اصفهان، نجف‌آباد، شهرضا، دامغان، اردبیل و یزد، با چشم مسلّح دیده شد؛ ولی هیچ گزارشی از رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح به‌دست نیامد.

هلال ماه صفر در غروب سه‌شنبه 11 آبان‌ماه 1395 با چشم غیر مسلّح دیده‌شد.

از این‌رو، آنچه در بخش نتیجه‌گیری در مطلب بالا گفته شده‌بود، تأیید می‌شود.

۲ نظر ۰۶ آبان ۹۵ ، ۲۲:۳۴
محسن فصاحت ( آسمان 25 )

پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه محرّم الحرام 1438 قمری در غروب شنبه 10 و یکشنبه 11 مهر ماه 1395

برای مطالعه مبانی فقهی مربوط به «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق»، خواندن مطلب زیر پیشنهاد می‌شود:
http://aasemaan25.blog.ir/post/Royat-Helal-Ofoq

برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و ... مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهایی، این عوامل را برای نقاط مختلف زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند.

به تصاویر زیر بنگرید:

یک) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه محرم 1438 قمری، در غروب شنبه 10 مهر 1395 شمسی برابر با 1 اکتبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه محرم 1438 در 10 مهر 1395 - عوده


دو) نقشۀ رؤیت‌پذیری 
هلال ماه محرم 1438 قمری، در غروب یکشنبه 11 مهر 1395 شمسی برابر با 2 اکتبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه محرم 1438 در 11 مهر 1395 - عوده
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «عوده»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، هلال با چشم مسلّح دیده می‌شود و ممکن است با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


سه) نقشۀ رؤیت‌پذیری 
هلال ماه محرم 1438 قمری، در غروب شنبه 10 مهر 1395 شمسی برابر با 1 اکتبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه محرم 1438 در 10 مهر 1395 - یالوپ


چهار) نقشۀ رؤیت‌پذیری 
هلال ماه محرم 1438 قمری، در غروب یکشنبه 11 مهر 1395 شمسی برابر با 2 اکتبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه محرم 1438 در 11 مهر 1395 - یالوپ
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «یالوپ»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ زرد(شبیه نارنجی) قرار دارند، هلال تحت شرایط جوّی مناسب، با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، رؤیت هلال ممکن است نیاز به ابزار و چشم مسلّح داشته‌باشد؛ یعنی پس از رؤیت با ابزار، ممکن است هلال با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


نتیجه‌گیری:

1. با توجّه به نقشه‌های رؤیت‌پذیری، کشورهای ایران و عراق در آغاز این ماه قمری، هم‌افق هستند. پیش‌بینی‌ها و محاسبات کارشناسان نشان می‌دهد رؤیت هلال ماه محرم 1438 قمری در غروب شنبه 10 مهر 1395 شمسی برابر با 28 ذی‌حجه 1437 قمری(به افق قم و تهران و بر مبنای لزوم رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح) و 1 اکتبر 2016 میلادی، در سراسر ایران، حتّی با ابزار و چشم مسلّح، ناممکن است.

2. هلال ماه محرّم الحرام 1438 قمری در غروب یکشنبه 11 مهر 1395 شمسی برابر با 29 ذی‌حجه 1437 قمری(به افق قم و تهران و بر مبنای لزوم رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح) و 2 اکتبر 2016 میلادی، در سراسر ایران با چشم مسلّح و غیر مسلّح به‌راحتی دیده خواهدشد؛

از این‌رو، هم بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم مسلّح» را کافی می‌دانند و هم بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح» را لازم می‌دانند، دوشنبه 12 مهر 1395 شمسی روز اوّل ماه محرم 1438 قمری خواهدبود.


التماس دعا

۰ نظر ۱۰ مهر ۹۵ ، ۱۰:۵۱
محسن فصاحت ( آسمان 25 )

خسوف یا ماه‌گرفتگی نیم‌سایه‌ای و واجب‌شدن نماز آیات و اماره نبودن بدر - تکمیل و ویرایش دوم: 23 خرداد 1396

این مطلب دو بخش دارد:


بخش اوّل: خسوف یا ماه‌گرفتگی نیم‌سایه‌ای و واجب‌شدن نماز آیات بنا بر قول به کفایت رؤیت هلال با چشم مسلّح

در شب 26 شهریور ماه 1395 شمسی و 16 سپتامبر 2016 میلادی، طبق آنچه کارشناسان پیش‌بینی کرده‌بودند، خسوف یا ماه‌گرفتگی نیم‌سایه‌ای در ایران رخ داد.

تصویر زیر، ماه‌گرفتگی یا خسوف نیم‌سایه‌ای جمعه‌شب 26 شهریور 1395 است که آقای مرتضی سعیدی با دوربین عکاسی فوجی و در دو نقطهٔ متفاوت در شهر قم، برداشته‌است:

ماه‌گرفتگی یا خسوف نیم‌سایه‌ای 26 شهریور 1395


فردای وقوع این ماه‌گرفتگی نیم‌سایه‌ای، جناب حجّت‌الاسلام و المسلمین علیرضا موحدنژاد عضو ستاد استهلال دفتر مقام معظّم رهبری، در رسانه‌ها فرمودند که چون این ماه‌گرفتگی با چشم عادی قابل تشخیص نیست، پس نماز آیات واجب نیست.

متن خبر در خبرگزاری فارس:

«حجت‌الاسلام علیرضا موحدنژاد عضو ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری در گفت‌وگو با خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس با اشاره به ماه گرفتگی شب گذشته (جمعه 26 شهریور) اظهار داشت: ماه‌گرفتگی دیشب از نوع نیم سایه‌ای بود. در ماه‌گرفتگی نیم سایه‌ای به لحاظ نجومی که منجمان آن را ضبط و اعلام می‌کنند ماه وارد نیم‌سایه زمین می‌شود.

وی اظهار داشت: از آنجا که در ماه‌گرفتگی نیم‌سایه‌ای چون هیچ تغییری در ظاهر ماه نمی‌بینیم و نمی‌بینیم که بخشی از ماه گرفته باشد، لذا عملاً ماه‌گرفتگی اتفاق نمی‌افتد.

عضو ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری تصریح کرد: در ماه گرفتگی نیم‌سایه‌ای فقط دستگاه‌های نورسنج می‌توانند با نور سنجی، آن را تشخیص دهند که مقداری از شدت نور ماه کم شده است. از این رو به دلیل اینکه سایه‌ای روی ماه دیده نمی‌شود و به لحاظ شرعی، نماز آیات واجب نیست.»

منبع: http://www.farsnews.com/13950627000792

نشانی صفحه ذخیره‌شده در گوگل و آرشیو، در صورت تغییر لینک یا حذف از منبع:

http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:P222pG1pAHIJ:www.farsnews.com/13950627000792+&cd=1&hl=en&ct=clnk&gl=ir

و

https://web.archive.org/web/20160920145010/http://www.farsnews.com/13950627000792


در این‌باره گفتنی است:

آنچه در روایات آمده، «رؤیت کسوف و خسوف» است؛ فقهاء برای چنین رؤیتی طریقیّت قائل‌اند و موضوعیّت را با «قابلیّت رؤیت با چشم» می‌دانند.


[آغاز بخش «برای مطالعه آزاد»:

برای مطالعه علاقه‌مندان، نمونه‌هایی از روایات و عبارات فقهاء آورده می‌شود:

1. مُحَمَّدُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْمُفِيدُ فِي الْمُقْنِعَةِ قَالَ رُوِيَ عَنِ الصَّادِقِينَ ع أَنَّ اللَّهَ إِذَا أَرَادَ تَخْوِيفَ عِبَادِهِ- وَ تَجْدِيدَ الزَّجْرِ لِخَلْقِهِ- كَسَفَ الشَّمْسَ وَ خَسَفَ الْقَمَرَ- فَإِذَا رَأَيْتُمْ ذَلِكَ فَافْزَعُوا إِلَى اللَّهِ تَعَالَى بِالصَّلَاةِ. (المقنعة: 208، وسائل الشيعة 7: 484، كتاب الصلاة، أبواب صلاة الكسوف و الآيات، الباب 1، الحديث 5)

2. مُحَمَّدُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْمُفِيدُ فِي الْمُقْنِعَةِ عَنِ الصَّادِقِ ع‌ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ- لَا يَنْكَسِفَانِ لِمَوْتِ أَحَدٍ وَ لَا لِحَيَاةِ أَحَدٍ- وَ لَكِنَّهُمَا آيَتَانِ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ تَعَالَى- فَإِذَا رَأَيْتُمْ ذَلِكَ فَبَادِرُوا إِلَى مَسَاجِدِكُمْ لِلصَّلَاةِ. (المقنعة: 209، وسائل الشيعة 7: 491، كتاب الصلاة، أبواب صلاة الكسوف و الآيات، الباب 6، الحديث 3)

3. وَ فِي الْمَجَالِسِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْحَسَنِ الْقَطَّانِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ السُّكَّرِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ زَكَرِيَّا الْبَصْرِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَارَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الصَّادِقِ عَنْ أَبِيهِ ع قَالَ: إِنَّ الزَّلَازِلَ وَ الْكُسُوفَيْنِ وَ الرِّيَاحَ الْهَائِلَةَ- مِنْ عَلَامَاتِ السَّاعَةِ- فَإِذَا رَأَيْتُمْ شَيْئاً مِنْ ذَلِكَ فَتَذَكَّرُوا قِيَامَ السَّاعَةِ- وَ افْزَعُوا إِلَى مَسَاجِدِكُمْ. (وسائل الشيعة 7: 487، كتاب الصلاة، أبواب صلاة الكسوف و الآيات، الباب 2، الحديث 4)

4. إذ الموضوع خسوف القمر، و الذي يفهمه العرف من هذه الكلمة هو رؤية جرمه فاقداً للنور ... إذن فمتى صدق الخسوف و بأي سبب تحقّق وجبت الصلاة بمقتضى إطلاق الأدلّة. ... و من الواضح أنّ موضوع الحكم إنّما هو الكسوف المرئي لعامّة الناس بحيث تشاهده آحادهم العاديون، نعم لو تحقّق ذلك بحيث أصبح مرئياً لهم و لو من طريق الإعجاز بحيث صدق عندهم الكسوف وجبت الصلاة كما عرفته في الخسوف. (موسوعة الإمام الخوئي، ج‌16، ص: 14-15)

5. فإن الموضوع للوجوب إنّما هو الكسوف القابل للرؤية، الذي لا يدرى أنّه لرحمة أو لغضب كما في لسان بعض الأخبار. و كذا الحال في خسوف القمر. (موسوعة الإمام الخوئي، ج‌16، ص: 61)

6. لا سيما بملاحظة ما في مرسل المقنعة، و رواية عمارة: من اعتبار الرؤية. فإن الظاهر و ان كان اعتبارها بنحو الطريقية إلى وجود نفس الكسوف، الا أنه ظاهر في اعتبار كونه بنحو يمكن أن تقع عليه الرؤية، فلا تجب للكسوف تحت الأرض، بل يجب أن يكون فوقها. (مستمسك العروة الوثقى، ج‌7، ص: 41)

7. مسألة 2 الظاهر أن المدار في كسوف النيرين صدق اسمه و إن لم يستند إلى سببية المتعارفين من حيلولة الأرض و القمر، فيكفي انكسافهما ببعض الكواكب الأخر أو بسبب آخر، نعم لو كان قليلا جدا بحيث لا يظهر للحواس المتعارفة و إن أدركه بعض الحواس الخارقة أو يدرك بواسطة بعض الآلات المصنوعة فالظاهر عدم الاعتبار به و إن كان مستندا الى أحد سببية المتعارفين، و كذا لا اعتبار به لو كان سريع الزوال كمرور بعض الأحجار الجوية عن مقابلهما بحيث ينطمس نورهما عن البصر و زال بسرعة. (تحرير الوسيلة، ج‌1، ص: 191)

8. و لو كان انكساف النيّرين قليلًا جدّاً بحيث لا يظهر للحواسّ المتعارفة و إن أدركه بعض الحواسّ الخارقة أو يدرك ببعض الآلات المصنوعة، فالظاهر عدم الاعتبار به و إن كان مستنداً إلى أحد سببيه المتعارفين؛ و ذلك لإناطته في النصّ بالرؤية المحمولة على المتعارفة لمتعارف غالب الناس. (مدارك تحرير الوسيلة - الصلاة، ج‌2، ص: 103)

پایان بخش «برای مطالعه آزاد»]


به این ترتیب، همانند مباحث اوّل ماه قمری و «رؤیت هلال» که «رؤیت» طریقیّت دارد و «قابلیّت رؤیت هلال با چشم» موضوعیّت دارد، اینجا نیز اختلاف دو مبنای «کفایت رؤیت با چشم مسلّح» و «لزوم رؤیت با چشم غیر مسلّح» اثرگذار است؛ به این‌گونه که ماه‌گرفتگی‌های نیم‌سایه‌ای با چشم عادی دیده نمی‌شوند؛ ولی با چشم مسلّح(تلسکوپ یا دوربین) دیده می‌شوند؛ از این‌رو، طبق مبنای فقهی «لزوم رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح» مشکلی نیست و نماز آیات واجب نیست؛

ولی به نظر می‌رسد طبق مبنای فقهی «کفایت رؤیت هلال با چشم مسلّح»، قول به عدم وجوب نماز آیات در ماه‌گرفتگی‌هایی که با چشم مسلّح دیده می‌شوند، ظاهراً وجهی ندارد و دست‌کم جای «احتیاط واجب» هست.


***


بخش دوم: اماره نبودن بدر یا ماه کامل برای اثبات روز اوّل همان ماه قمری

طبق مبانی علمی و نتایج تجربی که در کتاب‌های نجومی آمده‌است، کسوف یا خورشیدگرفتگی فقط در ماه نو و خسوف یا ماه‌گرفتگی فقط در ماه کامل(بدر) رخ می‌دهد؛ آیا از این نکته می‌توان نتیجه گرفت که جمعه‌شب گذشته، شب چهاردهم و روز شنبه 27 شهریور 1395 روز 14 ماه ذی‌حجّه 1437 قمری بوده‌است؟


پیش از پاسخ به این پرسش، به بخشی از فتوای حضرت آیت‌الله العظمی بهجت(ره) که در صفحه 268 رسالۀ عملیّه و نیز سایت ایشان آمده‌است، توجّه‌کنید:

«اول ماه به پنج طریق ثابت می‌شود:

اول، خود انسان ماه را ببیند؛

دوم، عده‌ای که از گفته آنان یقین یا اطمینان پیدا می‌شود، بگویند ماه را دیده‌ایم، و همچنین است هر چیز که به‌واسطه آن یقین پیدا شود؛ و ممکن است از این قبیل باشد، هنگامی که ماه جدید به‌صورت طوق‌دار مشاهده شود، یعنی علاوه بر نیم دایره هلال که کاملاً نورانی است، نیمه دیگر آنکه تاریک است همراه با هاله‌ای از نور کم دیده شود، که چنین حالتی می‌تواند نشانه این باشد که روز گذشته روز اول ماه بوده و فردا روز دوم است.

همچنین اگر به دلیل دیده نشدن ماه در شب سی‌ام ماه گذشته بنابر استصحاب حکم شود که آن روز، روز سی‌ام است، اما در شب سیزدهم ماه آینده، ماه به‌صورت بدر کامل دیده شود، که همین علامت، می‌تواند نشانه این باشد که آن شب در واقع شب چهاردهم ماه است و ماه گذشته بیست‌ونه روز بوده است.»


در این‌باره، گفتنی است:

اینکه ماه در شبی، به‌صورت کامل یا بدر دیده شود، «اصلاً نمی‌تواند» نشانهٔ این باشد که آن شب، در واقع، شب چهاردهم است؛

زیرا طبق محاسبات علمی کارشناسان که مؤیَّد به سال‌ها تجربهٔ عملی نیز هست، «بدر» فقط در شب 14 ماه رخ نمی‌دهد؛ بلکه به‌علّت ویژگی‌های مداری ماه و زمین، می‌تواند در شب 13 یا 14 یا 15 ماه رخ دهد و حتّی در شب 12 یا 16 نیز گزارش شده‌است.

دکتر ایرج ملک‌پور استاد دانشگاه تهران، وقوع بدر یا ماه کامل را از سال‌ 1360 تا 1382 بررسی کرده و در کتاب خویش نوشته‌است:

«حدود 87 درصد حالت بدر ماه مطابق سیزدهم و چهاردهم، و بقیه مطابق دوازدهم و پانزدهم ماه قمری است.» (کتاب تقویم هجری قمری، انتشارات دانش‌نگار، چاپ اول 1383، ص 12)


برای مطالعۀ بیشتر در این‌باره، به کتاب‌های نجومی یا صفحه زیر بنگرید:

https://en.wikipedia.org/wiki/Full_moon


همچنین جناب آقای علیرضا بوژمهرانی، مؤسّس و عضو هیئت‌امنای مرکز آموزش نجوم ادیب اصفهان که بیش از 21 سال سابقه در رصد هلال ماه و 16 سال عضویّت در ستاد استهلال دفتر مقام معظّم رهبری را در کارنامه دارند، دو مطلب مفید در این‌باره در وبلاگ خویش نگاشته‌اند که به علّت بروز مشکلاتی در دسترسی به این مطالب، آنها را به‌طور کامل و بدون ویرایش، در اینجا نقل و مطالعه آنها را پیشنهاد می‌کنم:

مطلب اوّل:

«آیا وقوع خسوف در شب سیزدهم ماه رجب دلیلی بر اشتباه بودن تقویم بود؟

نویسنده: علیرضا بوژمهرانی - شنبه ٢۸ خرداد ۱۳٩٠

با گذشت چند روز از ماه گرفتگی چهارشنبه شب ، هنوز پاسخگوی این سوال هستم که آیا وقوع این رویداد در شب سیزدهم ماه دلیلی محکمی بر این نیست که تقویم اشتباه است؟

در پاسخ باید عرض کنم خیر ؛ دلیل نمیشود. امروز برای اطمینان خاطر دوستانی که کماکان در این زمینه تردید دارند یک بررسی خیلی سریع آماری برای سالهای 1422 لغایت 1424 قمری ( 36 ماه قمری ) انجام دادم تا ببینیم در کدام شب ماه به بیشترین مقدار فاز رسیده است. نتیجه ی بررسی این 36 ماه بدین شرح بدست آمده است :

16 بار ( 44.4%) ماه در غروب خورشید شب چهاردهم به بیشترین فاز رسیده بود ، 17 بار ( 47.2% )در شب پانزدهم ، 2 بار ( 5.6% ) در شب سیزدهم و 1 بار ( 2.8% ) در شب شانزدهم . هر چقدر این بررسی را برای تعداد ماههای قمری بیشتری انجام دهیم به درصد واقعی نزدیکتر میشویم اما همینجا و بطور خلاصه و کلی میتوانیم بگوییم در بیش از 91.6% ماههای قمری ، بیشترین فاز ماه در شب چهاردهم و یا پانزدهم روی میدهد. توزیع نزدیک به هم شب چهاردهم و شب پانزدهم به این نکته برمیگردد که مدت زمان یک گردش هلال ماه بدور زمین کمی بیشتر از 29.5 روز است که نصف آن ، عددی بین 14 روز و 15 روز میشود.

نتیجه آنکه ، نامیدن ماه بدر به عنوان " ماه شب چهارده " بر اساس یک باور عرفی و عامیانه است که جنبه ی علمی ندارد. مشاهده ی بدر کامل در شب پانزدهم کاملا" طبیعی بوده و در شب سیزدهم و یا شب شانزدهم ماه قمری نیز بروز چنین پدیده ای محتمل است ( هر چند بصورت استثناء ). شاید علت توجه ویژه ی مردم در مورد این ماه خاص ( رجب ) اعمال ویژه ی و مستحبی این ماه شریف باشد والا این موضوع قبلا" هم روی داده و کارشناسان و علاقمندان به رویت هلال و ماه ، بخوبی از آن آگاه بوده اند.

ملتمس دعای خیر تمامی بندگان درگاه الهی هستم.»

منبع: http://amehrani.persianblog.ir/post/1059

http://amehrani.persianblog.ir/1390/3/

نشانی صفحه ذخیره‌شده در گوگل و آرشیو، در صورت تغییر لینک یا حذف از منبع:

http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:SnGeKmCLtDAJ:amehrani.persianblog.ir/post/1059/+&cd=1&hl=en&ct=clnk&gl=ir

و

https://web.archive.org/web/20110820010546/http://amehrani.persianblog.ir:80/1390/3/


مطلب دوم:

«یادداشت 30 خرداد 1395 - آیا ماه کامل فقط در شب چهاردهم ماه قمری دیده میشه؟

نویسنده: علیرضا بوژمهرانی - یکشنبه ۳٠ خرداد ۱۳٩٥

امشب شب چهاردهم ماه رمضان است. یه تصور عرفی بین مردم هست که فکر میکنند در شب چهاردهم ماه قمری ، قرص ماه باید کامل باشه.

نسبت بخش روشن ماه به کل قرص ماه " فاز ماه " نامیده میشه. برای مثال وقتی میگیم فاز ماه 30% شده ، یعنی 30% از قرص ماه که در معرض دید ما قرار داره بوسیله ی نور خورشید روشن شده.

زمانی که قرص ماه کامل باشه ، فازش میشه 100%. البته از اونجایی که صفحه مداری ماه بدور زمین منطبق بر صفحه مداری زمین بدور خورشید نیست ، در بیشتر مواقع هنگام کامل شدن ماه ، فاز 100% نمیشه و مقدار بسیار اندکی کمتر است. با این مقدمه بریم ببینیم وضعیت فاز ماه در امشب چه جوریه.

در افق شهر اصفهان ماه در حدود ساعت 19:12 یکشنبه 30 خرداد از افق شرقی با فاز 99.09% طلوع ، و در حدود ساعت 05:56 بامداد روز دوشنبه 31 خرداد در افق غربی با فاز 99.65% غروب میکنه.

همچنین در ساعت 15:50 روز دوشنبه 31 خرداد ماه به بیشترین مقدار فاز در ماه مبارک رمضان و در افق شهر اصفهان (به میزان 99.82%) میرسه. البته در این زمان ماه زیر افق است و دیده نمیشه.

در ساعت 20:05 غروب روز دوشنبه 31 خرداد و در حالیکه در شهر اصفهان خورشید در آستانه ی غروب در افق غربی است ، ماه با فاز 99.79% از افق شرقی سر بلند میکنه. این منظره بسیار تماشایی خواهد بود و اگر آسمون تمیز و پاکی داشته باشیم و موانع دید وجود نداشته باشه ، خورشید رو روی لبه ی افق غربی و ماه رو روی لبه ی افق شرقی خواهیم دید (البته در حال حاضر وجود گرد و غبار فراوان و ریزگردها در آسمان اصفهان مانع دیدن این منظره میشه).

خوب ؛ ملاحظه میشه فاز ماه در غروب روز یکشنبه کمتر از فاز ماه در غروب روز دوشنبه است و این در حالی است که دوشنبه شب ، شب پانزدهم ماه رمضان است. آیا این موضوع دلیل اینه که ماه رمضان رو یک روز دیر شروع کردیم؟ پاسخ: خیر

همونطور که در ابتدای این نوشتار توضیح دادم ، اینکه ماه در شب چهاردهم باید کامل باشه یه تصور عرفی است که بین مردم رواج داره اما این تصور ، منطق علمی نداره. جدائی زاویه ای بین ماه و خورشید تعیین کننده ی فاز ماه است. مقدار جدائی زاویه ای ماه و خورشید در شب اول ماه همیشه به یه اندازه نیست. بعضی وقتا این مقدار خیلی کم است (هلالهای بسیار باریک اما با ارتفاع مناسب) ، بعضی وقتا معمولی است و بعضی وقتا هم خیلی زیاد (هلالهای خیلی ضخیم اما با ارتفاع خیلی کم).

اگر جدائی زاویه ای ماه و خورشید در اول ماه قمری معمولی باشه (مثل ماه رمضان امسال) ، ماه در شب چهاردهم و یا شب پانزدهم به بیشترین فاز خود خواهد رسید. هیچ الزامی نیست که این رویداد حتما" باید در شب چهاردهم روی بده. ممکنه مثل همین ماه رمضانی که در اون قرار داریم ، بیشترین مقدار فاز در شب پانزدهم دیده بشه.

اتفاق جالب زمانی روی میده که جدائی زاویه ای ماه و خورشید در شب اول ماه خیلی کم باشه (مثل هلال ذیقعده آتی). جالبه که بدونید بیشترین مقدار فاز در ماه ذیقعده ی امسال نه در شب چهاردهم و یا پانزدهم ، بلکه در شب شانزدهم مشاهده خواهد شد. همچنین اگه مقدار این جدایی در شب اول ماه خیلی زیاد باشه ، ماه در شب سیزدهم به بیشترین فاز خودش میرسه. اما چرا اینگونه میشه؟

شاید ذکر یه مثال بتونه بهتر موضوع رو منتقل کنه. سه نفر رو در نظر بگیرید که هر روز مقدار ثابت 715 ریال به هر کدومشون پرداخت میکنیم و از اونها میخوایم این پول رو پس انداز کنند. هر یک از این سه نفر قبل از اینکه ما شروع کنیم بهشون پول بدیم ، یه مقدار خودشون پول داشتند:

موجودی نفر اول 800 ریال

موجودی نفر دوم 1400 ریال

موجودی نفر سوم 2400 ریال

خوب ؛ پرداخت پول روزانه به این سه نفر رو آغاز میکنیم. به نظر شما کدومیک از اینها زودتر میتونه 10000 ریال جمع کنه؟ کدومی یکی دیرتر موفق به اینکار میشه؟ دقیقا" درست گفتید (انشاءالله) نفر سوم چون موجودی خودش بیشتر بوده زودتر به 10000 ریال میرسه و نفر اول چون موجودی اولیه کمتری داشته ، دیرتر از بقیه میتونه اینکار رو انجام بده.

در مورد ماه هم دقیقا" همین موضوع رخ میده. وقتی در شب اول ماه جدائی خیلی زیاد باشه ، زمان کمتری برای رسیدن به جدائی زاویه ای مورد نیاز برای دیدن ماه کامل نیاز داریم ، نسبت به زمانی که میزان این جدائی در شب اول ماه خیلی کم باشه (مثل همین مثال مقدار موجودی اولیه ی این سه نفر).

برای همین بیشترین فاز ماه میتونه در یکی از شبهای 13 ،  14 ،  15 و یا 16 قمری مشاهده بشه که البته بیشترین تعداد مربوط به شبهای 14 و 15 است.

ملتمس دعای خیر دوستان هستم»

منبع: http://amehrani.persianblog.ir/post/2087

http://amehrani.persianblog.ir/1395/3/

نشانی صفحه ذخیره‌شده در گوگل و آرشیو، در صورت تغییر لینک یا حذف از منبع:

http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:GtOg1B74rkQJ:amehrani.persianblog.ir/post/2087/+&cd=1&hl=en&ct=clnk&gl=ir

و

https://web.archive.org/web/20160723151535/http://amehrani.persianblog.ir:80/1395/3/


***

در جمع‌بندی این بخش، دو نکته را بیان می‌کنم:

1. آنچه مشهور شده که ماه کامل یا بدر همواره در شب چهاردهم ماه دیده می‌شود، تصوّری عامیانه و غیر علمی است. بدر کامل یا فاز صد درصدی ماه، «فقط یک لحظه» است که جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید به 180 درجه می‌رسد و گاهی در روز رخ می‌دهد(مانند ساعت 17:39 روز جمعه 19 خرداد 1396 شمسی برابر با 9 ژوئن 2017 میلادی در قم) و اینکه چشم غیر مسلّح چگونه می‌تواند تفاوت ماهی با فاز 99.3% را با ماهی با فاز 100% تشخیص دهد، بحثی دیگر است؛ امّا امروزه که محاسبهٔ دقیق لحظهٔ Full Moon و طلوع و غروب ماه برای این ماه و صدها ماه آینده در هر نقطهٔ طول و عرض جغرافیایی، با دقّت بالا ممکن و مفیدِ «اطمینان علمی» است، وقوع غالبی بدرِ مشاهده‌شده با چشم عادی در شب 14 یا 15 (و گاهی در شب 13 یا 16) از نظر بنده اماریّت علمی برای اثبات اوّل همان ماه را ندارد و شرعاً هم معتبر نیست که با استناد به آن، بتوان استصحاب را کنار گذاشت؛ زیرا در شرع هم، موردی نداریم که اشاره شده‌باشد که مردم از مشاهدهٔ بدر، به اوّل ماه بودنِ 14 روز قبلش پی ببرند(همین‌طور نسبت به تربیع‌ها).

امّا اینکه چشم غیر مسلّح بتواند چنان تفاوت اندکی را درک کند، برایم ثابت نیست؛ زیرا مواردی رخ می‌دهد مانند همین ماه مبارک رمضان سال 1438 قمری که ابتدای شب سیزدهم در پنجشنبه 18 خرداد 96 در ساعت 21 در قم، فاز ماه 99.33% بوده و فاز 100% در عصر روز سیزدهم(جمعه ساعت 17:39) هنگامی که ماه زیر افق و غیر قابل رؤیت بوده، رخ داده و ابتدای شب چهاردهم، جمعه ساعت 21 فاز ماه 99.98% بوده و ابتدای شب پانزدهم، شنبه ساعت 21:30 فاز ماه 98.78% بوده‌است؛ از نظر من، عموم مردمِ غیرخبره در هر یک از این سه شب، ماه را ببینند، ادّعای رؤیت بدر خواهندکرد! و همان شب را شب چهاردهم محسوب می‌کنند؛ غافل از اینکه با این مبنا، سه شب چهاردهم خواهیم داشت! پس برای بنده ثابت نیست که چشم عادی توان درک کاهش 0.7% از کرویّت تامّهٔ دایرهٔ ماه را داشته‌باشد و بتواند آن را از کاهش 1.3 درصدی تمییز دهد؛ بلکه با چنین رصدهایی، چندین شب بدر و ماه کامل به‌دست خواهدآمد.

اثرات تلقین نفسانی هم باید در نظر گرفته‌شود که وقتی کسی مثلاً ماه با فاز 99.33% را در ابتدای شب سیزدهم دید، گمان بدر کامل می‌کند و آن را شب چهاردهم و مقدّم بر استصحاب محسوب می‌کند و وقتی فرداشبش، ماه با فاز 99.98% را می‌بیند، تلقیناً گمان می‌کند که فازش بیشتر نشده یا حتّی کاهش یافته! و آن را شب پانزدهم محسوب می‌کند!!


2. پس با چشم عادی و ملاک عرفی، چندین شب بدر به‌دست خواهدآمد؛ امّا اگر کسی رصد بدر با چشم مسلّح را مطرح کند، می‌گوییم:

نیازی به چشم مسلّح نیست؛ زیرا مطابق با محاسباتی که از صدها ماه قبلش می‌توان استخراج کرد، از آب در می‌آید و ماه نزدیک به بدر هم بزرگ است و مانند هلال نیست که ضعف و قوّت تلسکوپ در رؤیت آن دخیل باشد.

پس می‌ماند اینکه محاسبات برای ما کافی باشد؛ امّا آیا علماً معتبر است که از چنین محاسباتی، دریابیم که 14 روز قبلش، آغاز ماهی بوده که با چشم عادی قابل رؤیت بوده؟! از نظر علمی، پاسخ منفی است؛ چه رسد به اعتبار شرعی آن!

وانگهی چرا لقمه را دور سر بگردانیم؟! محاسبات که دقیقاً آغاز ماه را به ما می‌گوید و اگر امر نشده‌بودیم شرعاً که «قابلیّت رؤیت هلال با چشم عادی» موضوعیّت دارد، به همین محاسبات تکیه می‌کردیم؛ ولی چنان‌که در پاسخ به پرسش دوم در مطلب «سه پرسش و پاسخ درباره رؤیت هلال» گذشت، به علّت امر شارع، در برخی مناطق و زمان‌ها، محاسبات کافی نیست و باید استهلال کنیم.

اگر امری از شارع ارائه می‌شد که چنان رؤیت بدری، می‌تواند مفید باشد، مجالی برای تأمّل بود؛ ولی ظاهراً شارع، مشکلات و موانعی را می‌دیده که این راه را به‌عنوان یکی از راه‌های اثبات اوّل ماه مطرح نکرده‌است.


التماس دعا


۰ نظر ۳۰ شهریور ۹۵ ، ۱۱:۵۳
محسن فصاحت ( آسمان 25 )

پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی الحجّة الحرام 1437 قمری در غروب پنجشنبه 11 و جمعه 12 و شنبه 13 شهریور ماه 1395

برای مطالعه مبانی فقهی مربوط به «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق»، خواندن مطلب زیر پیشنهاد می‌شود:
http://aasemaan25.blog.ir/post/Royat-Helal-Ofoq

برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و ... مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهایی، این عوامل را برای نقاط مختلف زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند.

به تصاویر زیر بنگرید:

یک) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌حجه 1437 قمری، در غروب پنجشنبه 11 شهریور 1395 شمسی برابر با 1 سپتامبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌حجه 1437 در 11 شهریور 1395 - عوده


دو) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌حجه 1437 قمری، در غروب جمعه 12 شهریور 1395 شمسی برابر با 2 سپتامبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌حجه 1437 در 12 شهریور 1395 - عوده
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «عوده»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، هلال با چشم مسلّح دیده می‌شود و ممکن است با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


سه) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌حجه 1437 قمری، در غروب جمعه 12 شهریور 1395 شمسی برابر با 2 سپتامبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌حجه 1437 در 12 شهریور 1395 - یالوپ


چهار) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌حجه 1437 قمری، در غروب شنبه 13 شهریور 1395 شمسی برابر با 3 سپتامبر 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌حجه 1437 در 13 شهریور 1395 - یالوپ
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «یالوپ»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ زرد(شبیه نارنجی) قرار دارند، هلال تحت شرایط جوّی مناسب، با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، رؤیت هلال ممکن است نیاز به ابزار و چشم مسلّح داشته‌باشد؛ یعنی پس از رؤیت با ابزار، ممکن است هلال با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


نتیجه‌گیری:

1. با توجّه به نقشه‌های رؤیت‌پذیری، کشورهای ایران و عراق در آغاز این ماه قمری، هم‌افق هستند. پیش‌بینی‌ها و محاسبات کارشناسان نشان می‌دهد رؤیت هلال ماه ذی‌حجه 1437 قمری در غروب پنجشنبه 11 شهریور 1395 شمسی برابر با 28 ذی‌قعده 1437 قمری(که به اشتباه، در تقویم رسمی کشور، 29 ذی‌قعده درج شده!) و 1 سپتامبر 2016 میلادی، در سراسر ایران، حتّی با ابزار و چشم مسلّح، ناممکن است.

2. هلال ماه ذی‌حجه 1437 قمری در غروب جمعه 12 شهریور 1395 شمسی برابر با 29 ذی‌قعده 1437 قمری و 2 سپتامبر 2016 میلادی، در سراسر ایران با چشم مسلّح دیده خواهدشد؛ ولی با توجّه به عرض جنوبی ماه و اینکه ارتفاع ماه از افق، در لحظه غروب خورشید کم است، در صورتی که شرایط جوّی مناسب و هوا صاف باشد، رؤیت آن با چشم غیر مسلّح نیز ممکن است؛ هر چند رؤیت آن با چشم غیر مسلّح در نیمه شمالی کشور(شهرهایی با عرض جغرافیایی 33 درجه و بالاتر)، سخت خواهدبود؛

از این‌رو، بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم مسلّح» را کافی می‌دانند، شنبه 13 شهریور 1395 شمسی روز اوّل ماه ذی‌حجه 1437 قمری خواهدبود؛ و بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح» را لازم می‌دانند، بهتر است منتظر گزارش‌های استهلال بمانیم.

3. هلال ماه ذی‌حجه 1437 قمری در غروب شنبه 13 شهریور 1395 شمسی، به‌راحتی با چشم غیر مسلّح دیده خواهدشد. 


التماس دعا


پس‌نوشت یکم: (افزوده‌شده در تاریخ 13 شهریورماه 1395 ساعت 7:50 صبح)

نتیجهٔ گزارش‌های استهلال ماه ذی الحجّة الحرام ۱۴۳۷ قمری

۱. مبنای «کفایت رؤیت هلال با چشم مسلّح» و «اشتراط اتّحاد افق»:

چنان‌که در مطلب پیش‌بینی آمده‌بود، رؤیت هلال ماه ذی‌حجّه ۱۴۳۷ قمری در غروب جمعه ۱۲ شهریور ۱۳۹۵ در سراسر ایران با «چشم مسلّح» ممکن بود؛

گزارش‌های رسیده از استهلال‌های انجام شده نیز، گویای رؤیت هلال با تلسکوپ در «بجنورد» است؛

از این‌رو، طبق مبنای «کفایت رؤیت هلال با چشم مسلّح» و «اشتراط اتّحاد افق»، امروز شنبه ۱۳ شهریور ۱۳۹۵ شمسی در ایران و عراق، اوّل ذی‌حجّه ۱۴۳۷ قمری است.


۲. مبنای «لزوم رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح» و «اشتراط اتّحاد افق»:

امّا دربارهٔ رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح -چنان‌که در مطلب پیش‌بینی آمده‌بود- در صورت وجود شرایط مناسب جوّی در نیمهٔ پایینی کشور، رؤیت ممکن بود؛

گزارش‌های رسیده از استهلال چنین است:


«مناطقی كه  هلال با چشم غیر مسلّح رؤیت شـد:

استان هرمزگان: ۲ نفر در شهرستان فین با چشم عادی هلال را رؤیت کردند.

استان سیستان و بلوچستان: ۳ نفر در شهرستان سراوان با چشم عادی هلال را رؤیت کردند.

استان خوزستان: ۱ نفر در شهرستان خرمشهر منطقه شلمچه با چشم عادی هلال را رؤیت کرد.»


با فرض پذیرش عدالت یا وثوق مخبران، با توجّه به عرض‌های جغرافیایی سه نقطهٔ مذکور و با توجّه به نقشه‌های اتّحاد افق در آغاز این ماه قمری، حلول ماه ذی‌حجّه در این مناطق اثبات می‌شود:

الف) در پایین و شرق کشور، شهرهایی با عرض جغرافیایی حدود ۲۷ درجه و کمتر(مانند سراوان، ایران‌شهر، گل‌مورتی)

ب) در پایین و میانهٔ کشور، شهرهایی با عرض جغرافیایی حدود ۲۹ درجه و کمتر(مانند جیرفت، عنبرآباد، رودبار، کهنوج، نیریز، استهبان)

ج) در پایین و غرب کشور، شهرهایی با عرض جغرافیایی ۳۰ درجه و کمتر(مانند شیراز، کازرون، بندر دیلم، شلمچه، اروندکنار)


گزارشی که به پشتوانهٔ آن بتوان اوّل ماه را در سه‌چهارمِ بالایی کشور(شهرهایی مانند زاهدان، بیرجند، کرمان، مشهد، یزد، اصفهان، قم، تهران، یاسوج، شهرکرد، اهواز، ایلام و بالاتر) اثبات کرد، هنوز به‌دست نیامده‌است؛

سایت حضرت آیت‌الله العظمی سیستانی(مدّ ظلّه العالی) نیز برای نجف اشرف، (تا این لحظه یعنی ساعت 7:50 صبح شنبه) تاریخ قمری را حذف کرده و اظهار نظری نمی‌کند.

چنانچه گزارش مطمئنّی به‌دست نیاید، در سه‌چهارمِ بالایی کشور، یکشنبه ۱۴ شهریور ۱۳۹۵ شمسی، اوّل ذی‌حجّه ۱۴۳۷ قمری خواهدبود.


پس‌نوشت دوم: (افزوده‌شده در تاریخ 13 شهریورماه 1395 ساعت 18:40 بعد از ظهر)

به استناد سایت «مرکز مطالعات و پژوهش‌های فلکی-نجومی» وابسته به دفتر حضرت آیت‌الله العظمی سیستانی(مدّ ظلّه العالی)، دفتر معظّم‌له اطّلاعیّه زیر را منتشر کرده‌است:

«باسمه تعالى

امروز شنبه در جنوب و وسط ایران، عراق، و كشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، نزد آقاى سیستانی(مد ظله) اول ماه ذی‌الحجه می‌باشد؛ ولی در مناطق شمالی مانند مشهد و تهران، افغانستان و شمالی‌تر محلّ اشكال است.

دفتر آقای سیستانی(دام ظله)»


اطّلاعیّه ایشان مؤیّد تحلیلی است که در پس‌نوشت یکم در بالا ذکر شده‌بود.

۰ نظر ۱۰ شهریور ۹۵ ، ۱۵:۰۵
محسن فصاحت ( آسمان 25 )

سی روزه بودن ماه شوّال؛ پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی القعدة الحرام 1437 قمری در غروب چهارشنبه 13 و پنجشنبه 14 مرداد ماه 1395

برای مطالعه مبانی فقهی مربوط به «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق»، خواندن مطلب زیر پیشنهاد می‌شود:
http://aasemaan25.blog.ir/post/Royat-Helal-Ofoq

مردم و رسانه‌ها، به آغاز ماه قمری در ماه‌های رمضان و شوّال حسّاس‌ترند و در ماه‌های دیگر، مرجع آنان همان تقویم رسمی کشور می‌شود! در حالی که مراجع معظّم تقلید و کارشناسان در همه ماه‌ها به استهلال می‌پردازند؛ اگر چه نتیجه کار، چندان اعلام عمومی و رسانه‌ای نمی‌شود.


برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و ... مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهایی، این عوامل را برای نقاط مختلف زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند.

به تصاویر زیر بنگرید:

یک) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری، در غروب چهارشنبه 13 مرداد 1395 شمسی برابر با 3 آگوست 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده 1437 در 13 مرداد 1395 - عوده


دو) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه 
ذی‌قعده 1437 قمری، در غروب پنجشنبه 14 مرداد 1395 شمسی برابر با 4 آگوست 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده 1437 در 14 مرداد 1395 - عوده
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «عوده»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، هلال با چشم مسلّح دیده می‌شود و ممکن است با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


سه) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه 
ذی‌قعده 1437 قمری، در غروب چهارشنبه 13 مرداد 1395 شمسی برابر با 3 آگوست 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده 1437 در 13 مرداد 1395 - یالوپ


چهار) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه 
ذی‌قعده 1437 قمری، در غروب پنجشنبه 14 مرداد 1395 شمسی برابر با 4 آگوست 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده 1437 در 14 مرداد 1395 - یالوپ
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «یالوپ»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ زرد(شبیه نارنجی) قرار دارند، هلال تحت شرایط جوّی مناسب، با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، رؤیت هلال ممکن است نیاز به ابزار و چشم مسلّح داشته‌باشد؛ یعنی پس از رؤیت با ابزار، ممکن است هلال با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


نتیجه‌گیری:

1. با توجّه به نقشه‌های رؤیت‌پذیری، کشورهای ایران و عراق در آغاز این ماه قمری، هم‌افق هستند. پیش‌بینی‌ها و محاسبات کارشناسان نشان می‌دهد رؤیت هلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری در غروب چهارشنبه 13 مرداد 1395 شمسی برابر با 29 شوّال 1437 قمری و 3 آگوست 2016 میلادی، در سراسر ایران، حتّی با ابزار و چشم مسلّح، ناممکن است؛ زیرا ارتفاع ماه پایین و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید کمتر از حدّ دانژون است.

2. هلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری در غروب پنجشنبه 14 مرداد 1395 شمسی برابر با 30 شوّال المکرّم 1437 قمری و 4 آگوست 2016 میلادی، در سراسر ایران با چشم غیر مسلّح به‌راحتی دیده خواهدشد؛

از این‌رو، بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح» را لازم می‌دانند و قائل به «اشتراط اتّحاد افق» هستند و «اشتراک در شب» را کافی نمی‌دانند، ماه شوّال 30 روزه و جمعه 15 مرداد 1395 شمسی روز اوّل ماه ذی‌قعده 1437 قمری خواهدبود.

حتّی بنا بر نظر مقام معظّم رهبری که «رؤیت هلال با چشم مسلّح» را کافی می‌دانند، از آنجا که معظّم‌له قائل به «اشتراط اتّحاد افق» هستند و «اشتراک در شب» را کافی نمی‌دانند، ماه شوّال 30 روزه می‌شود و اعلام کشوری پنجشنبه 14 مرداد 1395 به‌عنوان روز اوّل ماه ذی‌قعده، توجیهی ندارد و آنچه در تقویم رسمی کشور درج شده، با مبنای فقهی ایشان سازگار نیست!

امید است پس از رسیدن گزارش‌های استهلال، نتیجه از رسانه ملّی اعلام و با خبررسانی مناسب به مردم، تقویم رسمی کشور اصلاح شود؛ زیرا اثر این مسئله، تنها در برگزاری مناسبت‌های مذهبی نیست؛ بلکه چون ماه ذی‌قعده، جزء ماه‌های حرام است و طبق «مادّهٔ 555 قانون مجازات اسلامی» بحث تغلیظ و افزایش دیه در ماه‌های حرام مطرح است، شایسته است نسبت به اطّلاع‌رسانی و تصحیح تقویم، اقدام مناسبی صورت گیرد تا اهمالی که سال گذشته در آغاز همین ماه ذی‌قعده رخ داد و در مطلب «نتیجهٔ گزارش‌های استهلال ماه ذی‌قعده 1436 قمری» به تفصیل بیان کردم، تکرار نشود. 


التماس دعا


پس‌نوشت یکم: (افزوده‌شده در تاریخ 18 مردادماه 1395)

نتیجهٔ گزارش‌های استهلال ماه ذی القعدة الحرام ۱۴۳۷ قمری

چنان‌که در مطلب پیش‌بینی آمده‌بود، رؤیت هلال ماه ذی‌قعده ۱۴۳۷ قمری در غروب چهارشنبه 13 مردادماه 1395 در سراسر ایران حتّی با چشم مسلّح، ناممکن بود.


پس از گذشت چهار روز، گزارشی از رؤیت هلال حتّی با چشم مسلّح به‌دست نیامده و ۲۱ گروه استهلال در استان‌های خراسان، و چند گروه دیگر در قم و اصفهان و آذربایجان غربی هم موفّق به رؤیت هلال حتّی با ابزار نشده‌اند؛ پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر مقام معظّم رهبری نیز مانند پارسال، گزارش استهلال ماه ذی‌قعده را منتشر نکرده‌است.


تنها خبر رسیده که هلال از طریق CCD به صورتِ پردازش‌شده در رصدخانهٔ امام علی(ع) واقع در بخش کهک قم [وابسته به دفتر حضرت آیت‌الله العظمی سیستانی(مدّ ظلّه العالی)] از ساعت 17:20 عصر چهارشنبه آشکار شده که چون پیش از غروب آفتاب بوده، طبق نظر برخی از مراجع عظام، کافی نیست.

همچنین این روشِ آشکارسازی از طریق CCD با پردازشِ رایانه‌ای، از سوی مراجع عظام تقلید و حتّی مقام معظّم رهبری، رؤیت شرعی شمرده نمی‌شود؛

از این‌رو، حتّی طبق مبنای فقهی مقام معظّم رهبری، جمعه 15 مرداد 1395 برابر با اوّل ذی‌قعده ۱۴۳۷ قمری بود و متأسّفانه، صدا و سیما مانند ماه ذی‌قعدهٔ پارسال، نسبت به اصلاح تقویم رسمی کشور، اقدامی نکرد و پنجشنبه 14 مردادماه به غلط، جزء ماه حرامِ ذی‌قعده شمرده شد!


پس‌نوشت دوم: (افزوده‌شده در تاریخ 10 شهریور 1395)
به گزارش سایت رسمی امام‌جمعه محترم مشهد(Alamolhoda.com)، ایشان در ظهر جمعه 5 شهریورماه 1395 در خطبه دوم نماز جمعه در حرم امام رضا(علیه‌السلام)، با اشاره به فرارسیدن روز زیارتی حضرت علی بن موسی‌الرضا(علیه السلام)، فرموده‌اند: «بر حسب آنچه در تقویم‌ها آمده، امروز بیست و سوم ذی‌قعده روز زیارتی مخصوص امام هشتم(علیه السلام) است؛ اما اول ماه در استهلالی که در سراسر کشور صورت گرفت، اول ماه برای مقام معظم رهبری و مراجع عالی‌قدر ثابت نشد و چون اول ماه ثابت نشده است، بنابراین روز زیارتی، فرداست و فردا به‌حساب واقعیت ماه، روز بیست و سوم ذی‌قعده است.»(لینک صفحه آرشیوی در صورت تغییر لینک یا حذف از منبع)
با اینکه امام‌جمعه محترم مشهد و نماینده ولی‌فقیه در استان خراسان رضوی، صریحاً فرموده‌اند که استهلال انجام گرفت و اوّل ماه برای مقام معظّم رهبری ثابت نشد، روشن نیست که چرا گزارش استهلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری، در بخش «استهلال ماهانهٔ پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر مقام معظّم رهبری» بارگذاری نشده و چرا دفتر معظّم‌له نسبت به اصلاح تقویم رسمی کشور از صدا و سیما، اقدامی نکرده‌است؟!

پس‌نوشت سوم: (افزوده‌شده در تاریخ 13 شهریور 1395)
تا این تاریخ و پس از گذشتن یک ماه، متأسّفانه گزارش استهلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری، در بخش «استهلال ماهانهٔ پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر مقام معظّم رهبری» بارگذاری نشده و ظاهراً در آینده هم بارگذاری نخواهدشد؛ زیرا با خالی‌گذاشتنِ ردیف ماه ذی‌قعده، گزارش استهلال ماه ذی‌حجّة 1437 قمری در آن پایگاه بارگذاری شده و در آغاز آن آمده‌است:
«مشخصات نجومی هلال در شامگاه جمعه 12 شهریور ماه 1395 (تهران - 30 ذى القعده 1437)»
این عبارت، بیانگرِ آن است که با وجود خبر امام‌جمعه محترم مشهد از عدم ثبوت اوّل ماه ذی‌قعده در نزد مقام معظّم رهبری، از نظر پایگاه ایشان ذی‌قعده 30 روزه بوده! و آغاز آن هم مطابق تقویم رسمی کشور از 14 مرداد 1395 بوده و اصلاحی انجام نشده‌است! مناسب بود گزارش استهلال ماه ذی‌قعده بارگذاری می‌شد تا مشخّص شود ثبوت اوّل ماه ذی‌قعده به استناد حکم حاکم بوده یا رؤیت هلال یا شهادت عدول؟

۰ نظر ۱۱ مرداد ۹۵ ، ۰۱:۳۷
محسن فصاحت ( آسمان 25 )

نقد کلیپی دربارهٔ اسرار کعبه و عدد فی و نسبت طلایی:

کلیپی با عنوان «اسرار شگفت‌آور کعبه و معجزهٔ مکّه و قرآن» در فضای مجازی پخش شده‌است. این کلیپ را می‌توانید در نشانی زیر تماشا کنید یا با کیفیّت‌های مختلف، دانلود کنید:

http://www.aparat.com/v/AbtmE


نکات زیر، پاسخی است به برخی ادّعاهای مطرح‌شده در این کلیپ:


۱. «نسبت طلایی» یا «عدد فی» عددی گنگ و پایان‌ناپذیر است:

۱٫۶۱۸۰۳۳۹۸۸۷۴۹۸۹۴۸۴...

دربارهٔ تعریف آن و اینکه در بخش‌هایی از طبیعت و هنر و معماری به‌کار می‌رود، می‌توانید مطالب زیر را بخوانید:

https://fa.wikipedia.org/wiki/نسبت_طلایی

https://en.wikipedia.org/wiki/Golden_ratio

در مطلب انگلیسی ویکیپدیا نیز، افزون بر توضیحات بیشتر، در بخشی با عنوان Disputed observations برخی از ادّعاهایی که دربارهٔ کاربرد این عدد در کتاب مقدّس مسیحیان و موارد دیگر ادّعا شده، با محاسبات دقیق، مورد تردید و مناقشه قرار گرفته‌است!


۲. دربارهٔ ادّعای مطرح‌شده دربارهٔ فاصلهٔ مکّه تا قطب شمال و جنوب، اوّلاً این ویژگی، مخصوص این شهر نیست و برای تمامی نقاطی که با مکّه در یک عرض جغرافیایی هستند، صادق است!

ثانیاً چنانچه در ویکیپدیا گفته شده، این ادّعا درست نیست:

"گفته می‌شود که: «اگر فاصله کعبه را در شهر مکه تا قطب شمال و جنوب اندازه گرفته و به هم تقسیم کنید عدد فی بدست خواهد آمد. برای اطمینان می‌توانید از نرم‌افزار Google Earth استفاده کنید و به این حقیقت دست یابید.» کعبه در لتیتودِ ۲۱٫۴۲۲۴۹۴۵ می‌باشد که به تناسبِ (۹۰–۲۱٫۴۲۲۴۹۴۵)/(۹۰+۲۱٫۴۲۲۴۹۴۵) برابر با ۱٫۶۲۴۷۶۷۳۹ می‌باشد که با عددِ فی تطابق دارد. (بعد از محاسبات دقیق مشخص شده است که نقطهٔ موردنظر ۲۵۰ کیلومتر با کعبه فاصله دارد)"


۳. زمین کروی است و تصویرکردنِ آن بر روی یک مستطیل مسطّح(چنان‌که در نقشه‌های جغرافیایی دیده می‌شود) دارای تسامحات و نقص‌هایی جدّی است؛ از این‌رو، چنین مستطیلی را مبنای محاسباتِ دقیق گرفتن، درست نیست.

دیگر اینکه تقسیم‌بندی و شماره‌گذاری عرض‌های جغرافیایی با توجّه به قطب‌ها، توجیه‌پذیر و منطقی است؛ ولی شماره‌گذاری طول‌های جغرافیایی، با توجّه به ساعت و مبناگرفتنِ گرینویچ است و «کاملاً قراردادی» است!


۴. مهمّ‌ترین بخش ادّعایی آن کلیپ، آیهٔ ۹۶ سورهٔ آل‌عمران و تعداد حروف آن است:

إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَهُدًى لِلْعَالَمِينَ (٩٦ - آل‌عمران)

ظاهراً ملاک در شمارش تعداد حروف، فارغ از نحوهٔ نگارش، حروفی در نظر گرفته شده که خوانده و تلفّظ می‌شوند؛ تشدید و تنوین هم لحاظ شده؛ یعنی «بیتٍ» را «بیتن» و «للناس» را «لنناس» و «هدًی» را «هدن» لحاظ کرده‌است.(با برخی ملاک‌های دیگر، مجموع حروف آیه، ۴۲ و ۴۶ و ۴۹ نیز شمارش می‌شود. در همین ملاک مختار، اگر کسی روی کلمهٔ «بیتٍ» وقف کند، تعداد حروف، یکی کمتر می‌شود!)

تعداد حروف تا پایان کلمهٔ «بکة»: ۲۹

مجموع حروف در آیه: ۴۷

47 / 29 = 1.6206896552

این عدد، با عدد طلایی اندکی تفاوت دارد و گِردشدهٔ آن است!


امّا دروغی که در کلیپ گفته شده:

«در قرآن تنها یک آیه موجود است که در آن لفظ مکه بکار رفته است.»

آیا کسی که دغدغهٔ دینی دارد، از چنین نسبت دروغی بهره می‌گیرد؟!

غیر از آیهٔ بالا که در آن لفظ «بکّة»(که منظور همان «مکّة» است) به‌کار رفته، آیهٔ دیگری نیز هست که صریحاً لفظ «مکّة» در آن به‌کار رفته‌است:

وَهُوَ الَّذِي كَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ عَنْهُمْ بِبَطْنِ مَكَّةَ مِنْ بَعْدِ أَنْ أَظْفَرَكُمْ عَلَيْهِمْ وَكَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرًا (٢٤ - الفتح)


همچنین اگر کلیپ در پیِ بیان اسرار کعبه است، چرا از دو آیه‌ای که در آنها صریحاً لفظ «الکعبة» به‌کار رفته، بهره نمی‌گیرد؟!

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَقْتُلُوا الصَّيْدَ وَأَنْتُمْ حُرُمٌ وَمَنْ قَتَلَهُ مِنْكُمْ مُتَعَمِّدًا فَجَزَاءٌ مِثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِهِ ذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ هَدْيًا بَالِغَ الْكَعْبَةِ أَوْ كَفَّارَةٌ طَعَامُ مَسَاكِينَ أَوْ عَدْلُ ذَلِكَ صِيَامًا لِيَذُوقَ وَبَالَ أَمْرِهِ عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ وَمَنْ عَادَ فَيَنْتَقِمُ اللَّهُ مِنْهُ وَاللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقَامٍ (٩٥ - المائدة)


جَعَلَ اللَّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ قِيَامًا لِلنَّاسِ وَالشَّهْرَ الْحَرَامَ وَالْهَدْيَ وَالْقَلَائِدَ ذَلِكَ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَأَنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ (٩٧ - المائدة)

یا چرا از آیاتی که در آنها عبارت «المسجد الحرام»(۱۵ بار!) به‌کار رفته، سخن نمی‌گوید؟!

دربارهٔ تعداد حروف این آیات و عدد طلایی، چه می‌توان گفت؟!


۵. حقّانیّت اسلام و قرآن، نیازمند عددسازی و تفسیرهای تجربی از دین نیست؛ در این‌باره، خواندنِ مطالب زیر پیشنهاد می‌شود:

1. مذهب تشیّع، بی‌نیاز از عددسازی!

2. قرآن، بی‌نیاز از عددسازی!

۷ نظر ۲۷ تیر ۹۵ ، ۱۱:۰۱
محسن فصاحت ( آسمان 25 )

نکاتی دربارهٔ «حکم حاکم» و «اعلام اوّل ماه»


راه‌های ثبوت اوّل ماه قمری، در رسالهٔ عملیّهٔ هر مرجعی بیان شده‌است؛ در اینجا دربارهٔ «حکم حاکم» نکاتی را یادآوری می‌کنیم:


۱. راه‌های ثبوت اوّل ماه، «فتوی‌بردار» است؛ ولی اعلام اینکه امروز، اوّل ماه است، تشخیص موضوع است و فتوی‌بردار نیست؛ توضیح اینکه: مجتهد و مرجع تقلید، با بررسی ادلّهٔ شرعی در هر مسئله، حکم شرعی آن را استنباط و اعلام می‌کند و تشخیص موضوعات عرفی، با مکلّف است؛ برای نمونه، مجتهد فتوا می‌دهد که «خون انسان، نجس است.» و این مکلّف است که باید تشخیص دهد که رنگ روی لباسش، خون است یا جوهر قرمز.

در مسئلهٔ اوّل ماه نیز، مجتهد «الف» فتوا می‌دهد که «راه‌های ثبوت اوّل ماه، مثلاً چهار تاست: دیدن هلال با چشم غیر مسلّح، و ...»

مکلّفی که مقلّد «آقای الف» است، باید از یکی از آن راه‌ها تشخیص دهد که اوّل ماه شد یا نه؛

بنابراین، اگر خود شخص یا افراد مورد اعتمادش، ماه را با چشم مسلّح(و نه چشم غیر مسلّح) دیدند، برای وی اوّل ماه ثابت نمی‌شود.

همین‌طور، مجتهد «ب» فتوا می‌دهد که «راه‌های ثبوت اوّل ماه، مثلاً پنج تاست: دیدن هلال با چشم مسلّح، و ...»

مکلّفی که مقلّد «آقای ب» است، باید از یکی از آن راه‌ها تشخیص دهد که اوّل ماه شد یا نه؛

بنابراین، اگر خود شخص یا افراد مورد اعتمادش، ماه را با چشم مسلّح دیدند، برای وی اوّل ماه ثابت می‌شود.


۲. «سؤال: منظور از حاکم و حکم او در مسئلهٔ رؤیت ماه چیست؟

جواب: "حکم" عبارت است از إنشای مجتهد جامع الشرائط، از روی موازین شرعی در موضوعات جزئی؛ از قبیلِ ثبوت اوّل ماه، تعیین سرپرست، تعیین متولّی، و رفع خصومت بین مردم.

این حکم، بر تمامی مکلّفان و حتّی مجتهدان، حجّت است و همه باید از این حکم پیروی و اطاعت کنند و هیچ مجتهدی نمی‌تواند حکم او را نقض کند؛ مگر آنکه به اشتباه و خطای او پی ببرد.

منظور از حکم، صِرف خبر و إعلام نیست؛ بلکه باید لفظ "حَکمتُ" و مانند آن به‌کار رود.

منظور از حاکم در رساله‌های عملیّه، همان مجتهد جامع شرایطِ فتوا است.

[مبانی تکملة المنهاج، کتاب القضاء، ص۳ ؛ التنقیح فی شرح العروة الوثقی، کتاب الاجتهاد و التقلید، م۵۷ و ۶۸ ؛ العروة الوثقی، م۵۷ ؛ توضیح المسائل مراجع، م۷]»

منبع نکتهٔ ۲ پیش از اندکی ویرایش:

http://hr-fallah.ir/?p=2247


۳. حجّت‌الاسلام‌ و المسلمین علیرضا موحّدنژاد، رئیس کمیتهٔ علمی ستاد استهلال دفتر مقام معظّم رهبری:

«در اینجا، یک بحث وجود دارد که آیا این موضوع، یک بحث اجتماعی و حکومتی است که نظر حاکم در آن ترجیح داشته‌باشد یا خیر؟

این‌طور که در نظر مراجع و بیان مقام معظّم رهبری دیده می‌شود، تشخیص روز اوّل ماه بودن یا نبودن را، یک امر حکومتی نمی‌دانند و آقا نیز در یکی از خطبه‌های عید فطر اشاره‌کردند که این، یک موضوع فقهی است و هر کس باید به فتوای فقیهِ خود رجوع‌کند. نظر مراجع نیز، در این موضوع مانند آقا است.

... مراجع نیز پذیرفته‌اند که این مسئله(رؤیت هلال ماه) از جمله امورِ "موضوعی" است که مکلّف باید پیگیر باشد. ... فرد، فتوا را از مرجع خود می‌گیرد و در مورد "موضوع" خودش به نتیجه می‌رسد و بر اساس همان عمل می‌کند. ... مراجع، این موضوع را که تشخیص اوّل ماه، اجتماعی است، قبول ندارند و آن را یک امر فردی می‌دانند.

منتها آنچه در فرمایش‌های مقام معظّم رهبری مورد تأکید قرار گرفته و آن را حکومتی می‌دانند، بحث اقامهٔ نماز عید سعید فطر است. ایشان می‌فرمایند که ... نماز عید به‌صورت جماعت، تنها در روزی که رسماً اعلام شده، اقامه گردد. علّت آن هم، از این قرار است که این موضوع(اقامهٔ نماز عید در روزهای متفاوت) موجب بروز درگیری در برخی مناطق شده‌است. ... بر همین اساس، رهبری فرمودند که اقامهٔ نماز عید فطر به‌صورت جماعت، یک مسئلهٔ حکومتی است. ... در یکی از دیدارهایی که رهبر انقلاب با اعضای خبرگان داشتند، ایشان فرمودند که تشکّر می‌کنم از علمایی که روز دیگری برای آنها عید بود، ولی نماز را نخواندند.»

منبع نکتهٔ ۳ پیش از اندکی تلخیص و ویرایش:

http://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=30318


۴. حجّت‌الاسلام و المسلمین محمّدحسین فلّاح‌زاده، کارشناس پاسخ به مسائل شرعی و عضو بخش استفتائات دفتر مقام معظّم رهبری:

«اطّلاعیّه‌هایی که دفاتر مراجع یا دفتر رهبری صادر می‌کنند، تعبیر به "حکم" نيست[و به معنای "حکم حاکم" نیست؛ چرا که در حکم، باید تصریح به حکم شود]؛ بلکه می‌گویند برای ما ثابت شده که فردا اوّل ماه است.»

منبع نکتهٔ ۴ پیش از اندکی ویرایش:

http://www.ketabenaab.com/1392/05/17/حجت‌الاسلام-و-المسلمین-محمدحسین-فلاح/


۵. برخی مراجع، «حکم حاکم به اوّل ماه» را جزء راه‌های ثبوتِ اوّل ماه نمی‌دانند؛ ولی حتّی طبق نظر مراجعی که آن را یکی از راه‌های ثبوت اوّل ماه می‌دانند، با توجّه به نکاتِ پیش‌گفته روشن می‌شود که در این سال‌ها، مقام معظّم رهبری و دیگر مراجع، حکم به اوّل ماه نکرده‌اند و آنچه دفاتر مراجع در سایت‌ها و رسانه‌ها یا صدا و سیما می‌گویند، «حکم» نیست؛ بلکه «خبر از ثبوت اوّل ماه نزد ایشان» است؛

این خبر و گزارش برای هر کسی که از هر مرجعی تقلید می‌کند، اگر اطمینان آورد که ماه طبق روش‌های مورد قبولِ مرجعش ثابت شده، به اطمینانش عمل می‌کند؛ ولی اگر اطمینان نیاورد، لازم‌الاتّباع نیست؛ چون «حکم» نیست.

باز هم تأکید می‌شود که در هنگام کسب اطمینان از هر خبر یا گزارشی، باید مبنای مرجع تقلید شخص در روش‌های ثبوت اوّل ماه، محفوظ بماند.


برای مطالعه مبانی فقهی مربوط به «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق»، خواندن مطلب زیر پیشنهاد می‌شود:
http://aasemaan25.blog.ir/post/Royat-Helal-Ofoq

التماس دعا

۰ نظر ۱۵ تیر ۹۵ ، ۰۱:۴۳
محسن فصاحت ( آسمان 25 )