وبلاگ آسمان 25

نگاشته‌های « محسن فصاحت » در نقد مشهورات، پیش‌بینی رؤیت هلال و استهلال ماهیانه، فقهی و اصولی، تفسیری و حدیثی و ...
وبلاگ آسمان 25

باسمه تعالی
نگاشته‌های خویش در نقد مشهورات، پیش‌بینی رؤیت هلال و استهلال ماهیانه، فقهی و اصولی، تفسیری و حدیثی و ... را در این وبلاگ منتشر می‌کنم.

ادمینِ محترم، خلاصۀ مطالب وبلاگ را با اجازه و هماهنگی بنده، در کانال پیام‌رسان‌های منتخب (که لینکشان در بخش پیوندها آمده) بازنشر می‌کند.

***
برای ارتباط با من، به آدرس aasemaan25@gmail.com ایمیل بزنید؛
یا در صفحهٔ مستقلّ «درباره من(بیوگرافی) و راه تماس» برایم پیام بگذارید؛
البتّه پیام‌ها و نظرات این وبلاگ را دیر به دیر می‌خوانم.

بایگانی
آخرین نظرات

وبلاگ آسمان 25

نگاشته‌های « محسن فصاحت » در نقد مشهورات، پیش‌بینی رؤیت هلال و استهلال ماهیانه، فقهی و اصولی، تفسیری و حدیثی و ...

۴ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «اول ماه» ثبت شده است

سه پرسش و پاسخ درباره رؤیت هلال - ویرایش دوم: 24 خرداد 1397


پس از انتشار نتیجه گزارش‌های استهلال ماه مبارک رمضان 1438 قمری در پس‌نوشتِ مطلب پیش‌بینی رؤیت‌پذیری آن، پرسش‌هایی مطرح شد که سه پرسش مهمّ‌تر را همراه با پاسخش می‌آورم:


پرسش یکم: مگر در گزارش‌های استهلال ماه مبارک رمضان 1438 قمری نیامده که هلال ماه در برخی مناطق ایران با چشم غیر مسلّح دیده شده‌است؛ پس چرا حضرت آیت‌الله العظمی سیستانی دست‌کم برای نیمه پایینی ایران، اوّل ماه اعلام نکردند؟

پاسخ:

ابتدا نظر حضرت آقای سیستانی را در رساله جامع بخوانید:

«سوّم:دو مرد عادل بگویند كه در شب ماه را با چشم غیر مسلّح دیده‏ایم؛ ولی اگر ویژگی ماه را برخلاف یكدیگر بگویند، اوّل ماه ثابت نمی‌شود و همچنین است اگر انسان یقین یا اطمینان به اشتباه آنها داشته باشد یا شهادت دارای معارض یا چیزی در حکم معارض باشد مثلاً اگر گروه زیادی از مردم شهر به دنبال دیدن ماه باشند (استهلال نمایند) ولی بیش از دو نفر عادل، كسی دیگر ادّعای دیدن ماه را نكند، یا آنكه گروهی به دنبال دیدن ماه باشند (استهلال نمایند) و دو نفر عادل از میان آنان ادّعای دیدن ماه كنند و دیگران نبینند، درحالی‌که دو نفر عادل دیگر در میان آنها باشد كه در دانستن جای هلال و در تیز بینی، مانند آن دو عادلِ اوّل باشند و آسمان صاف باشد و مانع احتمالی از دیدن آن دو نباشد، در این چنین مواردی، اوّل ماه به شهادت دو عادل ثابت نمی‌شود.»

با توجّه به نظر ایشان، درباره گزارش‌های رصدی که می‌رسد، دو مشکل وجود دارد:

یکم: عدالت افراد رصدگر که در رصدگاه‌ها به استهلال می‌پردازند و سپس شهادت به رؤیت می‌دهند؛ افرادی که گاهی اسمشان را هم نمی‌دانیم یا اگر بدانیم، عدالتشان را احراز نکرده‌ایم. البتّه در اینجا  شاید بتوان وثاقت را کافی دانست و اطمینان یافت که این افراد خبره‌اند و حتّی اگر اهل معاصی باشند، در إخبار از رؤیت، ثقه‌اند و داعی بر کذب و جعل ندارند.

دوم: مشکل «ابتلاء به معارض یا در حکم معارض» است؛ زیرا چنان‌که عادتاً خبر می‌دهند، گروه‌های رصدی بیش از چهار یا پنج نفرند و همگی مثلاً با چشم مسلّح می‌بینند؛ ولی بعد خبر می‌دهند که مثلاً دو یا سه نفر با چشم غیر مسلّح دیدند! این گزارش‌ها ظاهراً مفهوم دارد که دیگران نتوانستند با چشم غیر مسلّح ببینند(حتّی در برخی گزارش‌ها تصریح می‌شود که دیگران نتوانستند با چشم عادی ببینند) و همین‌جا معارضه در می‌گیرد؛ چنان‌که در بالا خواندید، در این حالت، اوّل ماه اثبات نمی‌شود؛ زیرا حدّت و تیزبینی یا تجربه رصدی یکی دو نفر، ملاک نیست و هلال باید به گونه‌ای باشد که اگر چند نفر دیدند، بقیّه مردم هم اگر آنجا بودند، می‌توانستند ببینند؛ نه اینکه از پنج نفری که آنجا بودند، دو نفر دیدند و سه نفر نتوانستند ببینند!

درباره اتّحاد افق در مطلبِ نکاتی دربارۀ «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق» مطالبی آورده‌ام؛ مردم و عرف(حتّی اکثر تحصیل‌کردگان دانشگاهی و حوزوی) فکر می‌کنند شهرهایی که در یک طول جغرافیایی(و روی یک خطّ نصف‌النهار) هستند، هم‌افق‌اند! در حالی که برای اذان صبح و طلوع آفتاب و اذان ظهر و ... نیز، همواره چنین نیست که در دو شهری که طول جغرافیایی یکسان دارند، خورشید در یک لحظه طلوع یا زوال کند، به‌ویژه اگر آن دو شهر، در عرض جغرافیایی خیلی اختلاف داشته‌باشند؛ یا مردم عرفاً گمان می‌کنند که محقّق‌شدن رؤیت در کشوری در شرق، همواره دلالت می‌کند بر تحقّق رؤیت در کشوری که در غرب آن است؛ در حالی که این گمان، همواره درست نیست و چنین ملازمه‌ای وجود ندارد. بلکه هم‌افقی در رؤیت هلال، در آغاز هر ماه قمری، متفاوت و تقریباً به معنای قرارداشتن در یک منطقهٔ همرنگ از نقشهٔ رؤیت‌پذیری است.

برای نمونه، درباره همین ماه مبارک رمضان از من پرسیده‌شد که تعداد زیادی از شاهدان ساکن ماداگاسکار، هلال را به وضوح و با چشم عادی دیده‌اند و طول جغرافیایی ماداگاسکار هم با عراق برابر است؛ پس چرا در عراق، اوّل ماه اعلام نشد؟! پاسخ این است که طول جغرافیایی یکسان، به معنای هم‌افقی نیست و در این ماه قمری، این دو کشور هم‌افق نبودند و ماداگاسکار در منطقه‌ای بود که هلال به وضوح با چشم عادی دیده می‌شد؛ ولی برای عراق و ایران، چنین نبود و به این ترتیب، برای حضرت آقای سیستانی که قائل به اشتراط اتّحاد افق نجومی هستند، رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح اثبات نشد و شنبه ۶ خردادماه را روز آخر ماه شعبان اعلام کردند.




پرسش دوم: آيا به محاسبات نجومی می‌توان استناد كرد يا خير؟ با اینکه نظرات مراجع در اين زمينه متفاوت است، آیا بر اساس محاسبات می‌توان به يقين رسيد و عمل کرد؟

پاسخ:

پیش‌بینی‌های کارشناسان(مانند آنچه در این وبلاگ، به‌عنوان پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال هر ماه منتشر می‌شود)، محاسبات نجومی همراه با لحاظ‌کردن مبانی فقهی دربارۀ امکان رؤیت هلال با چشم است؛ نه صِرف محاسبات فیزیکی دربارۀ مقارنه و تولّد ماه یا حضور آن در فلان نقطۀ افق.

نقشه‌ها و محاسبات رؤیت‌پذیری هلال، به‌طور کلّی بر سه قسم است:

الف) گاهی گفته می‌شود که در فلان مناطق، هلال اصلاً(حتّی با چشم مسلّح) دیده نخواهدشد؛ زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد؛ یا اینکه مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود! در این قول در این مناطق، همهٔ کارشناسان نجوم هم‌نظرند و اختلافی میان آنان نیست.

این بند «الف» قابل عمل است و حتّی می‌تواند ما را از استهلال بی‌نیاز کند و با استناد به آن، می‌توان شهادت هزاران عادل به رؤیت را کنار گذاشت؛ زیرا اطمینان داریم که خطا کرده‌اند.

ب) گاهی گفته می‌شود که در فلان مناطق، هلال حتماً و به‌سادگی دیده خواهدشد(که خودش بر دو قسم است: حتماً با چشم مسلّح، یا حتماً با چشم غیر مسلّح). در این قول در این مناطق، همهٔ  کارشناسان نجوم هم‌نظرند و اختلافی میان آنان نیست.

این بند «ب» هم قابل عمل است و می‌تواند ما را از استهلال بی‌نیاز کند؛ زیرا آنچه موضوعیّت دارد، «قابلیّت رؤیت هلال در افق(با همان اختلافِ کفایت چشم مسلّح، یا لزوم چشم غیر مسلّح)» است و خودِ رؤیت، طریقیّت دارد.

ج) گاهی گفته می‌شود که در فلان مناطق، هلال محتمل و ممکن است با چشم مسلّح یا غیر مسلّح دیده شود. در این قول در این مناطق، میان کارشناسان نجوم، اختلاف است.

این بند «ج» به تنهایی قابل عمل نیست و ما را از استهلال بی‌نیاز نمی‌کند و با استناد به آن، نمی‌توان شهادت عادل را کنار گذاشت؛ پس باید به استهلال پرداخت تا رؤیت محقّق شود.

در همین بند «ج» و شرایط مرزی و اختلافی است که خودِ کارشناسان نجوم هم، استهلال را لازم می‌دانند و با جدّیّت به استهلال می‌پردازند و گزارش و تصویر ثبت می‌کنند تا «رکورد بشکنند» و حدّ ملاک‌ها را بهبود بخشند و بتوانند فرمول‌های محاسباتی موجود را اصلاح کنند یا خودشان فرمول جدیدی ارائه‌دهند؛ چنان‌که تا کنون، این اصلاح‌ها انجام شده و اصولاً این متد و روشِ هر علم تجربی است که قوانینِ اثبات‌شدهٔ آن در عین اینکه ابطال‌پذیرند، تا زمان ابطال، حجّت‌اند و تلاش برای ابطال یا ارتقای آنها نیز رها نمی‌شود.

در همان بندهای «الف» و «ب» نیز، قطع و یقین حاصل نمی‌شود؛ بلکه «ظنّ قوی» و «اطمینان علمی ناشی از محاسبات» حاصل می‌شود که حجّت است و به آن عمل می‌کنیم(وگرنه قسم «ج» صِرف ظنّ است).

امّا توضیح اینکه از این محاسبات علمی، قطع و یقین حاصل نمی‌شود:

فارغ از بحث هلال و رؤیت آن، محاسبات علمی با دقّت بالا به ما می‌گوید که خورشید یا ماه در فلان زمان، دقیقاً در فلان نقطه از آسمان است.

فرق فیزیک‌دانِ کافر با فیزیک‌دان مؤمن به خدا در اینجا آشکار می‌شود که از نظر کارشناس کافر، وجود ماه در فلان نقطهٔ آسمان(ناشی از محاسبات علمی دقیق) «قطعی و یقینی» است و خلاف آن در نظرش متصوّر نیست، مگر اینکه منجرّ به اختلال حرکاتِ کلّ منظومهٔ شمسی شود؛

در حالی که از نظر کارشناس مؤمن، وجود ماه در فلان نقطهٔ آسمان(ناشی از محاسبات علمی دقیق) «قطعی و یقینی» نیست؛ بلکه «مظنون قوی و اطمینانی» است و خلاف آن عقلاً ممکن است، بدون اینکه منجرّ به اختلال حرکات کلّ منظومهٔ شمسی شود! خداوند قادر است حرکت ماه را متوقّف کند و چیزی نیز، به هم نریزد؛ چنان‌که می‌تواند شقّ‌القمر کند و این امور از مُحالات عقلی نیستند؛ پس ما هرگز «قطع و یقین» نداریم که در فلان زمان، ماه قطعاً در همان نقطه‌ای قرار دارد که محاسبات علمی به ما می‌گویند؛ زیرا هم نقص در فرمول‌های تجربی ما راه دارد و هم «هو القاهر فوق عباده»؛ اگر چه «اطمینان علمی» داریم و به آن عمل می‌کنیم.

اگر کسی بگوید:

«معجزه‌ای چون شقّ‌القمر، استثناء است و طبق "أبی الله أن يجري الأشياء إلا بأسباب" سنّت‌های تکوینی و قوانین خداوند، تخلّف‌ناپذیر است و آیات الهی مانند گردش زمین و ماه و خورشید و سیّارگان در فلک خود، حتمی و بدون ذرّه‌ای تخطّی از قوانین فیزیکی انجام می‌شود؛ پس محاسبات علمی یقین‌آورند»،

در پاسخ می‌گوییم:

«آنچه ما تا کنون با علم تجربی، از قوانین الهی و سنّت‌های تکوینی خداوند شناخته‌ایم، همهٔ سنّت‌های الهی نیست و چه بسیار سنّت‌های تکوینی که حاکم بر اینها هستند و ما نمی‌شناسیم؛ معجزه به مُحالات تعلّق نمی‌گیرد و معجزهٔ شقّ‌القمر هم بدون به هم ریختگی حرکات تکوینی سیّارات، قطعاً طبق سنّت تکوینی و "بأسباب" رخ داده‌است که تا کنون برای ما ناشناخته مانده؛ ولی ممکن است در آینده شناخته شود.»

پس نتیجه شد که از محاسبات علمی، قطع و یقین حاصل نمی‌شود؛ اگر چه «اطمینان علمی» حاصل می‌شود که حجّت است و به آن عمل می‌کنیم.




پرسش سوم: چرا مبنایی برگزیده نمی‌شود که اوّل ماه قمری در یک کشور مانند ایران، اختلاف‌بردار نشود؟

پاسخ:

چنان‌که در مطلبِ نکاتی دربارۀ «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق» آورده‌ام، مناطق و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه، هذلولی‌شکل است و نمی‌توان هم‌افق بودن مناطق مختلف را بر اساس طول و عرض جغرافیایی، به‌طور دائمی و ثابت مشخّص کرد؛ زیرا هذلولی‌ها در آغاز ماه قمری بعدی متفاوت‌اند! در نتیجه، هم‌افقی در رؤیت هلال، در آغاز هر ماه قمری، متفاوت و «تقریباً» به معنای قرارداشتن در یک منطقهٔ همرنگ از نقشهٔ رؤیت‌پذیری است و بر این اساس، به‌طور طبیعی ماه‌هایی پیش می‌آید که همۀ مناطق کشوری مانند ایران، هم‌افق نخواهندبود که در آن‌صورت، اعلام یک روز به‌عنوان اوّل ماه در سراسر کشور، با شرط اتّحاد افق سازگار نخواهدبود.

این تصوّر غلط هم که گاهی گفته می‌شود: «عید فطر که یک روز بیشتر نیست! مگر می‌شود در یک کشور، دو روز عید فطر داشته‌باشیم؟!» ناشی از ناآگاهی از حرکات خورشید و زمین و ماه است؛ توضیح:

علّت اصلی اینکه گاهی در اعلام عید فطر در کشور اختلاف پیش می‌آید، مشخّصات کروی و مداری خورشید و زمین و ماه است؛ نه تعدّد مراجع عظام تقلید! زیرا فارغ از تعدّد مراجع و اختلاف مبانی فقهی آنان، حتّی اگر فقط یک مرجع تقلید مانند مقام معظّم رهبری وجود داشته‌باشد که قائل به «شرط اتّحاد افق» است(به سؤالات 838 و 839 کتاب «أجوبة الاستفتائات» در اینجا یا اینجا بنگرید) و همۀ مردم نیز، مقلّد وی باشند، باز هم با محاسبات می‌توان نشان داد که به‌طور طبیعی ماه‌هایی پیش می‌آید که همۀ مناطق کشوری مانند ایران، از نظر قابلیّت رؤیت هلال با چشم مسلّح نیز، هم‌افق نخواهندبود.(این مسئله در گذشته نیز اتّفاق افتاده‌است؛ تنها برای نمونه، اینجا و اینجا و اینجا را در همین وبلاگ ببینید.)

گردش وضعی زمین به دور خودش به‌گونه‌ای است که خورشید در شهرهای مختلف، در زمان‌های مختلفی طلوع و غروب می‌کند و این تفاوت اذان‌های صبح و ظهر و مغرب در شهرهای مختلف، امری کاملاً جاافتاده و پذیرفته‌شدهٔ عموم مردم است؛ به همین قیاس(البتّه با کمی پیچیدگی بیشتر و تفاوت در هر ماه قمری)، طلوع و غروب ماه در شهرهای مختلف، متفاوت است و امکان رؤیت آن را نیز متفاوت می‌سازد و انتظار هم‌زمانیِ آن در شهرهایی که نزدیک هم نیستند، نابجاست.

پس با توجّه به مشخّصات کروی و مداری خورشید و زمین و ماه، انتظار اینکه همواره در سراسر کشوری پهناور مانند ایران، یک روز عید فطر باشد و هیچ‌گاه هیچ اختلافی پیش نیاید، مانند این است که انتظار داشته‌باشیم اذان ظهر روز جمعه و نماز جمعه در سراسر کشور ایران، در یک زمان گفته و خوانده شود!!

مرزبندی‌های جغرافیایی و سیاسی کشورها(که مثلاً سر مرز ایران و افغانستان، تا چند متر آن طرف‌تر، افغانستان است و چند متر این طرف‌تر، ایران است!) و گزینش ساعت محلّی(مثلاً برای کلّ ایران +3.5 از گرینویچ، در حالی که شهرهای مختلف ایران روی نصف‌النهارهای متفاوتی هستند!) اموری است اعتباری و قراردادی، و انتظار ما برای تبعیّتِ حرکات تکوینی خورشید و زمین و ماه از این اعتبارات، انتظاری است گزاف!

اگر به زمان ظهور حضرت حجّت(عج) و استقرار حکومت مهدوی در سراسر کرۀ زمین به‌عنوان کشوری واحد، کمی فکر کنیم، خواهیم‌دید که گاهی ماه‌هایی پیش می‌آید که نمی‌شود در سراسر کرۀ زمین، یک روز عید فطر باشد و به ناچار، دو روز آغاز ماه خواهدبود و مرز جدایی دو منطقه را «نقاط هم‌افق» تعیین می‌کند؛ نه مرزبندی‌های قراردادی و سیاسی که ماه، آنها را به رسمیّت نمی‌شناسد و در کشور واحد مهدوی، خبری از آنها نیست.


التماس دعا


۰ نظر ۰۹ خرداد ۹۶ ، ۰۲:۴۸
محسن فصاحت ( آسمان 25 )

سی روزه بودن ماه شوّال؛ پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی القعدة الحرام 1437 قمری در غروب چهارشنبه 13 و پنجشنبه 14 مرداد ماه 1395

برای مطالعه مبانی فقهی مربوط به «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق»، خواندن مطلب زیر پیشنهاد می‌شود:
http://aasemaan25.blog.ir/post/Royat-Helal-Ofoq

مردم و رسانه‌ها، به آغاز ماه قمری در ماه‌های رمضان و شوّال حسّاس‌ترند و در ماه‌های دیگر، مرجع آنان همان تقویم رسمی کشور می‌شود! در حالی که مراجع معظّم تقلید و کارشناسان در همه ماه‌ها به استهلال می‌پردازند؛ اگر چه نتیجه کار، چندان اعلام عمومی و رسانه‌ای نمی‌شود.


برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و ... مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهایی، این عوامل را برای نقاط مختلف زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند.

به تصاویر زیر بنگرید:

یک) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری، در غروب چهارشنبه 13 مرداد 1395 شمسی برابر با 3 آگوست 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده 1437 در 13 مرداد 1395 - عوده


دو) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه 
ذی‌قعده 1437 قمری، در غروب پنجشنبه 14 مرداد 1395 شمسی برابر با 4 آگوست 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده 1437 در 14 مرداد 1395 - عوده
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «عوده»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، هلال با چشم مسلّح دیده می‌شود و ممکن است با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


سه) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه 
ذی‌قعده 1437 قمری، در غروب چهارشنبه 13 مرداد 1395 شمسی برابر با 3 آگوست 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده 1437 در 13 مرداد 1395 - یالوپ


چهار) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه 
ذی‌قعده 1437 قمری، در غروب پنجشنبه 14 مرداد 1395 شمسی برابر با 4 آگوست 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده 1437 در 14 مرداد 1395 - یالوپ
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «یالوپ»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ زرد(شبیه نارنجی) قرار دارند، هلال تحت شرایط جوّی مناسب، با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، رؤیت هلال ممکن است نیاز به ابزار و چشم مسلّح داشته‌باشد؛ یعنی پس از رؤیت با ابزار، ممکن است هلال با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


نتیجه‌گیری:

1. با توجّه به نقشه‌های رؤیت‌پذیری، کشورهای ایران و عراق در آغاز این ماه قمری، هم‌افق هستند. پیش‌بینی‌ها و محاسبات کارشناسان نشان می‌دهد رؤیت هلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری در غروب چهارشنبه 13 مرداد 1395 شمسی برابر با 29 شوّال 1437 قمری و 3 آگوست 2016 میلادی، در سراسر ایران، حتّی با ابزار و چشم مسلّح، ناممکن است؛ زیرا ارتفاع ماه پایین و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید کمتر از حدّ دانژون است.

2. هلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری در غروب پنجشنبه 14 مرداد 1395 شمسی برابر با 30 شوّال المکرّم 1437 قمری و 4 آگوست 2016 میلادی، در سراسر ایران با چشم غیر مسلّح به‌راحتی دیده خواهدشد؛

از این‌رو، بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح» را لازم می‌دانند و قائل به «اشتراط اتّحاد افق» هستند و «اشتراک در شب» را کافی نمی‌دانند، ماه شوّال 30 روزه و جمعه 15 مرداد 1395 شمسی روز اوّل ماه ذی‌قعده 1437 قمری خواهدبود.

حتّی بنا بر نظر مقام معظّم رهبری که «رؤیت هلال با چشم مسلّح» را کافی می‌دانند، از آنجا که معظّم‌له قائل به «اشتراط اتّحاد افق» هستند و «اشتراک در شب» را کافی نمی‌دانند، ماه شوّال 30 روزه می‌شود و اعلام کشوری پنجشنبه 14 مرداد 1395 به‌عنوان روز اوّل ماه ذی‌قعده، توجیهی ندارد و آنچه در تقویم رسمی کشور درج شده، با مبنای فقهی ایشان سازگار نیست!

امید است پس از رسیدن گزارش‌های استهلال، نتیجه از رسانه ملّی اعلام و با خبررسانی مناسب به مردم، تقویم رسمی کشور اصلاح شود؛ زیرا اثر این مسئله، تنها در برگزاری مناسبت‌های مذهبی نیست؛ بلکه چون ماه ذی‌قعده، جزء ماه‌های حرام است و طبق «مادّهٔ 555 قانون مجازات اسلامی» بحث تغلیظ و افزایش دیه در ماه‌های حرام مطرح است، شایسته است نسبت به اطّلاع‌رسانی و تصحیح تقویم، اقدام مناسبی صورت گیرد تا اهمالی که سال گذشته در آغاز همین ماه ذی‌قعده رخ داد و در مطلب «نتیجهٔ گزارش‌های استهلال ماه ذی‌قعده 1436 قمری» به تفصیل بیان کردم، تکرار نشود. 


التماس دعا


پس‌نوشت یکم: (افزوده‌شده در تاریخ 18 مردادماه 1395)

نتیجهٔ گزارش‌های استهلال ماه ذی القعدة الحرام ۱۴۳۷ قمری

چنان‌که در مطلب پیش‌بینی آمده‌بود، رؤیت هلال ماه ذی‌قعده ۱۴۳۷ قمری در غروب چهارشنبه 13 مردادماه 1395 در سراسر ایران حتّی با چشم مسلّح، ناممکن بود.


پس از گذشت چهار روز، گزارشی از رؤیت هلال حتّی با چشم مسلّح به‌دست نیامده و ۲۱ گروه استهلال در استان‌های خراسان، و چند گروه دیگر در قم و اصفهان و آذربایجان غربی هم موفّق به رؤیت هلال حتّی با ابزار نشده‌اند؛ پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر مقام معظّم رهبری نیز مانند پارسال، گزارش استهلال ماه ذی‌قعده را منتشر نکرده‌است.


تنها خبر رسیده که هلال از طریق CCD به صورتِ پردازش‌شده در رصدخانهٔ امام علی(ع) واقع در بخش کهک قم [وابسته به دفتر حضرت آیت‌الله العظمی سیستانی(مدّ ظلّه العالی)] از ساعت 17:20 عصر چهارشنبه آشکار شده که چون پیش از غروب آفتاب بوده، طبق نظر برخی از مراجع عظام، کافی نیست.

همچنین این روشِ آشکارسازی از طریق CCD با پردازشِ رایانه‌ای، از سوی مراجع عظام تقلید و حتّی مقام معظّم رهبری، رؤیت شرعی شمرده نمی‌شود؛

از این‌رو، حتّی طبق مبنای فقهی مقام معظّم رهبری، جمعه 15 مرداد 1395 برابر با اوّل ذی‌قعده ۱۴۳۷ قمری بود و متأسّفانه، صدا و سیما مانند ماه ذی‌قعدهٔ پارسال، نسبت به اصلاح تقویم رسمی کشور، اقدامی نکرد و پنجشنبه 14 مردادماه به غلط، جزء ماه حرامِ ذی‌قعده شمرده شد!


پس‌نوشت دوم: (افزوده‌شده در تاریخ 10 شهریور 1395)
به گزارش سایت رسمی امام‌جمعه محترم مشهد(Alamolhoda.com)، ایشان در ظهر جمعه 5 شهریورماه 1395 در خطبه دوم نماز جمعه در حرم امام رضا(علیه‌السلام)، با اشاره به فرارسیدن روز زیارتی حضرت علی بن موسی‌الرضا(علیه السلام)، فرموده‌اند: «بر حسب آنچه در تقویم‌ها آمده، امروز بیست و سوم ذی‌قعده روز زیارتی مخصوص امام هشتم(علیه السلام) است؛ اما اول ماه در استهلالی که در سراسر کشور صورت گرفت، اول ماه برای مقام معظم رهبری و مراجع عالی‌قدر ثابت نشد و چون اول ماه ثابت نشده است، بنابراین روز زیارتی، فرداست و فردا به‌حساب واقعیت ماه، روز بیست و سوم ذی‌قعده است.»(لینک صفحه آرشیوی در صورت تغییر لینک یا حذف از منبع)
با اینکه امام‌جمعه محترم مشهد و نماینده ولی‌فقیه در استان خراسان رضوی، صریحاً فرموده‌اند که استهلال انجام گرفت و اوّل ماه برای مقام معظّم رهبری ثابت نشد، روشن نیست که چرا گزارش استهلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری، در بخش «استهلال ماهانهٔ پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر مقام معظّم رهبری» بارگذاری نشده و چرا دفتر معظّم‌له نسبت به اصلاح تقویم رسمی کشور از صدا و سیما، اقدامی نکرده‌است؟!

پس‌نوشت سوم: (افزوده‌شده در تاریخ 13 شهریور 1395)
تا این تاریخ و پس از گذشتن یک ماه، متأسّفانه گزارش استهلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری، در بخش «استهلال ماهانهٔ پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر مقام معظّم رهبری» بارگذاری نشده و ظاهراً در آینده هم بارگذاری نخواهدشد؛ زیرا با خالی‌گذاشتنِ ردیف ماه ذی‌قعده، گزارش استهلال ماه ذی‌حجّة 1437 قمری در آن پایگاه بارگذاری شده و در آغاز آن آمده‌است:
«مشخصات نجومی هلال در شامگاه جمعه 12 شهریور ماه 1395 (تهران - 30 ذى القعده 1437)»
این عبارت، بیانگرِ آن است که با وجود خبر امام‌جمعه محترم مشهد از عدم ثبوت اوّل ماه ذی‌قعده در نزد مقام معظّم رهبری، از نظر پایگاه ایشان ذی‌قعده 30 روزه بوده! و آغاز آن هم مطابق تقویم رسمی کشور از 14 مرداد 1395 بوده و اصلاحی انجام نشده‌است! مناسب بود گزارش استهلال ماه ذی‌قعده بارگذاری می‌شد تا مشخّص شود ثبوت اوّل ماه ذی‌قعده به استناد حکم حاکم بوده یا رؤیت هلال یا شهادت عدول؟

۰ نظر ۱۱ مرداد ۹۵ ، ۰۱:۳۷
محسن فصاحت ( آسمان 25 )

نکاتی دربارهٔ «حکم حاکم» و «اعلام اوّل ماه»


راه‌های ثبوت اوّل ماه قمری، در رسالهٔ عملیّهٔ هر مرجعی بیان شده‌است؛ در اینجا دربارهٔ «حکم حاکم» نکاتی را یادآوری می‌کنیم:


۱. راه‌های ثبوت اوّل ماه، «فتوی‌بردار» است؛ ولی اعلام اینکه امروز، اوّل ماه است، تشخیص موضوع است و فتوی‌بردار نیست؛ توضیح اینکه: مجتهد و مرجع تقلید، با بررسی ادلّهٔ شرعی در هر مسئله، حکم شرعی آن را استنباط و اعلام می‌کند و تشخیص موضوعات عرفی، با مکلّف است؛ برای نمونه، مجتهد فتوا می‌دهد که «خون انسان، نجس است.» و این مکلّف است که باید تشخیص دهد که رنگ روی لباسش، خون است یا جوهر قرمز.

در مسئلهٔ اوّل ماه نیز، مجتهد «الف» فتوا می‌دهد که «راه‌های ثبوت اوّل ماه، مثلاً چهار تاست: دیدن هلال با چشم غیر مسلّح، و ...»

مکلّفی که مقلّد «آقای الف» است، باید از یکی از آن راه‌ها تشخیص دهد که اوّل ماه شد یا نه؛

بنابراین، اگر خود شخص یا افراد مورد اعتمادش، ماه را با چشم مسلّح(و نه چشم غیر مسلّح) دیدند، برای وی اوّل ماه ثابت نمی‌شود.

همین‌طور، مجتهد «ب» فتوا می‌دهد که «راه‌های ثبوت اوّل ماه، مثلاً پنج تاست: دیدن هلال با چشم مسلّح، و ...»

مکلّفی که مقلّد «آقای ب» است، باید از یکی از آن راه‌ها تشخیص دهد که اوّل ماه شد یا نه؛

بنابراین، اگر خود شخص یا افراد مورد اعتمادش، ماه را با چشم مسلّح دیدند، برای وی اوّل ماه ثابت می‌شود.


۲. «سؤال: منظور از حاکم و حکم او در مسئلهٔ رؤیت ماه چیست؟

جواب: "حکم" عبارت است از إنشای مجتهد جامع الشرائط، از روی موازین شرعی در موضوعات جزئی؛ از قبیلِ ثبوت اوّل ماه، تعیین سرپرست، تعیین متولّی، و رفع خصومت بین مردم.

این حکم، بر تمامی مکلّفان و حتّی مجتهدان، حجّت است و همه باید از این حکم پیروی و اطاعت کنند و هیچ مجتهدی نمی‌تواند حکم او را نقض کند؛ مگر آنکه به اشتباه و خطای او پی ببرد.

منظور از حکم، صِرف خبر و إعلام نیست؛ بلکه باید لفظ "حَکمتُ" و مانند آن به‌کار رود.

منظور از حاکم در رساله‌های عملیّه، همان مجتهد جامع شرایطِ فتوا است.

[مبانی تکملة المنهاج، کتاب القضاء، ص۳ ؛ التنقیح فی شرح العروة الوثقی، کتاب الاجتهاد و التقلید، م۵۷ و ۶۸ ؛ العروة الوثقی، م۵۷ ؛ توضیح المسائل مراجع، م۷]»

منبع نکتهٔ ۲ پیش از اندکی ویرایش:

http://hr-fallah.ir/?p=2247


۳. حجّت‌الاسلام‌ و المسلمین علیرضا موحّدنژاد، رئیس کمیتهٔ علمی ستاد استهلال دفتر مقام معظّم رهبری:

«در اینجا، یک بحث وجود دارد که آیا این موضوع، یک بحث اجتماعی و حکومتی است که نظر حاکم در آن ترجیح داشته‌باشد یا خیر؟

این‌طور که در نظر مراجع و بیان مقام معظّم رهبری دیده می‌شود، تشخیص روز اوّل ماه بودن یا نبودن را، یک امر حکومتی نمی‌دانند و آقا نیز در یکی از خطبه‌های عید فطر اشاره‌کردند که این، یک موضوع فقهی است و هر کس باید به فتوای فقیهِ خود رجوع‌کند. نظر مراجع نیز، در این موضوع مانند آقا است.

... مراجع نیز پذیرفته‌اند که این مسئله(رؤیت هلال ماه) از جمله امورِ "موضوعی" است که مکلّف باید پیگیر باشد. ... فرد، فتوا را از مرجع خود می‌گیرد و در مورد "موضوع" خودش به نتیجه می‌رسد و بر اساس همان عمل می‌کند. ... مراجع، این موضوع را که تشخیص اوّل ماه، اجتماعی است، قبول ندارند و آن را یک امر فردی می‌دانند.

منتها آنچه در فرمایش‌های مقام معظّم رهبری مورد تأکید قرار گرفته و آن را حکومتی می‌دانند، بحث اقامهٔ نماز عید سعید فطر است. ایشان می‌فرمایند که ... نماز عید به‌صورت جماعت، تنها در روزی که رسماً اعلام شده، اقامه گردد. علّت آن هم، از این قرار است که این موضوع(اقامهٔ نماز عید در روزهای متفاوت) موجب بروز درگیری در برخی مناطق شده‌است. ... بر همین اساس، رهبری فرمودند که اقامهٔ نماز عید فطر به‌صورت جماعت، یک مسئلهٔ حکومتی است. ... در یکی از دیدارهایی که رهبر انقلاب با اعضای خبرگان داشتند، ایشان فرمودند که تشکّر می‌کنم از علمایی که روز دیگری برای آنها عید بود، ولی نماز را نخواندند.»

منبع نکتهٔ ۳ پیش از اندکی تلخیص و ویرایش:

http://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=30318


۴. حجّت‌الاسلام و المسلمین محمّدحسین فلّاح‌زاده، کارشناس پاسخ به مسائل شرعی و عضو بخش استفتائات دفتر مقام معظّم رهبری:

«اطّلاعیّه‌هایی که دفاتر مراجع یا دفتر رهبری صادر می‌کنند، تعبیر به "حکم" نيست[و به معنای "حکم حاکم" نیست؛ چرا که در حکم، باید تصریح به حکم شود]؛ بلکه می‌گویند برای ما ثابت شده که فردا اوّل ماه است.»

منبع نکتهٔ ۴ پیش از اندکی ویرایش:

http://www.ketabenaab.com/1392/05/17/حجت‌الاسلام-و-المسلمین-محمدحسین-فلاح/


۵. برخی مراجع، «حکم حاکم به اوّل ماه» را جزء راه‌های ثبوتِ اوّل ماه نمی‌دانند؛ ولی حتّی طبق نظر مراجعی که آن را یکی از راه‌های ثبوت اوّل ماه می‌دانند، با توجّه به نکاتِ پیش‌گفته روشن می‌شود که در این سال‌ها، مقام معظّم رهبری و دیگر مراجع، حکم به اوّل ماه نکرده‌اند و آنچه دفاتر مراجع در سایت‌ها و رسانه‌ها یا صدا و سیما می‌گویند، «حکم» نیست؛ بلکه «خبر از ثبوت اوّل ماه نزد ایشان» است؛

این خبر و گزارش برای هر کسی که از هر مرجعی تقلید می‌کند، اگر اطمینان آورد که ماه طبق روش‌های مورد قبولِ مرجعش ثابت شده، به اطمینانش عمل می‌کند؛ ولی اگر اطمینان نیاورد، لازم‌الاتّباع نیست؛ چون «حکم» نیست.

باز هم تأکید می‌شود که در هنگام کسب اطمینان از هر خبر یا گزارشی، باید مبنای مرجع تقلید شخص در روش‌های ثبوت اوّل ماه، محفوظ بماند.


برای مطالعه مبانی فقهی مربوط به «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق»، خواندن مطلب زیر پیشنهاد می‌شود:
http://aasemaan25.blog.ir/post/Royat-Helal-Ofoq

التماس دعا

۰ نظر ۱۵ تیر ۹۵ ، ۰۱:۴۳
محسن فصاحت ( آسمان 25 )

پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه شوّال المکرّم 1437 قمری در غروب سه‌شنبه 15 و چهارشنبه 16 تیر ماه 1395

برای مطالعه مبانی فقهی مربوط به «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق»، خواندن مطلب زیر پیشنهاد می‌شود:
http://aasemaan25.blog.ir/post/Royat-Helal-Ofoq

برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و ... مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهایی، این عوامل را برای نقاط مختلف زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند.

به تصاویر زیر بنگرید:

یک) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه شوّال 1437 قمری، در غروب سه‌شنبه 15 تیر 1395 شمسی برابر با 5 جولای 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه شوال 1437 در 15 تیر 1395 - عوده


دو) نقشۀ رؤیت‌پذیری 
هلال ماه شوّال 1437 قمری، در غروب چهارشنبه 16 تیر 1395 شمسی برابر با 6 جولای 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه شوال 1437 در 16 تیر 1395 - عوده
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «عوده»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، هلال با چشم مسلّح دیده می‌شود و ممکن است با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


سه) 
نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه شوّال 1437 قمری، در غروب دوشنبه 14 تیر 1395 شمسی برابر با 4 جولای 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه شوال 1437 در 14 تیر 1395 - یالوپ


چهار) 
نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه شوّال 1437 قمری، در غروب سه‌شنبه 15 تیر 1395 شمسی برابر با 5 جولای 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشه رؤیت‌پذیری هلال ماه شوال 1437 در 15 تیر 1395 - یالوپ
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «یالوپ»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ زرد(شبیه نارنجی) قرار دارند، هلال تحت شرایط جوّی مناسب، با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، رؤیت هلال ممکن است نیاز به ابزار و چشم مسلّح داشته‌باشد؛ یعنی پس از رؤیت با ابزار، ممکن است هلال با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)


نتیجه‌گیری:

1. با توجّه به نقشه‌های رؤیت‌پذیری، کشورهای ایران و عراق در آغاز این ماه قمری، هم‌افق هستند. پیش‌بینی‌ها و محاسبات کارشناسان نشان می‌دهد رؤیت هلال ماه شوّال المکرّم 1437 قمری در غروب دوشنبه 14 تیر 1395 شمسی برابر با 28 رمضان المبارک 1437 قمری و 4 جولای 2016 میلادی، نه تنها در ایران، بلکه در سراسر قارّه‌ها حتّی با چشم مسلّح، ناممکن است و تنها در جنوب غربی اقیانوس آرام دیده خواهدشد.

2. هلال ماه شوّال 1437 قمری در غروب سه‌شنبه 15 تیر 1395 شمسی برابر با 29 رمضان المبارک 1437 قمری و 5 جولای 2016 میلادی، در سراسر ایران با چشم مسلّح دیده خواهدشد؛ ولی با توجّه به عرض جنوبی ماه و ارتفاع کم آن، در صورتی که شرایط جوّی مناسب باشد، احتمال می‌رود در نوار دوسوم پایینی کشور(شهرهایی با عرض جغرافیایی کمتر از 35 درجه)، هلال با چشم غیر مسلّح دیده شود؛ امّا رؤیت آن با چشم غیر مسلّح در نوار یک‌سوم بالایی کشور(شهرهایی با عرض جغرافیایی 35 درجه و بالاتر) سخت خواهدبود.

از این‌رو، بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم مسلّح» را کافی می‌دانند، چهارشنبه 16 تیر 1395 شمسی روز اوّل ماه شوّال 1437 قمری و عید سعید فطر خواهدبود؛ و بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح» را لازم می‌دانند، اگر چه پیش‌بینی می‌شود ماه مبارک رمضان 29 روزه و چهارشنبه 16 تیر 1395 شمسی روز اوّل ماه شوّال 1437 قمری و عید سعید فطر باشد، باید منتظر گزارش‌های استهلال بمانیم.

3. هلال ماه شوّال 1437 قمری در غروب چهارشنبه 16 تیر 1395 شمسی، به راحتی با چشم غیر مسلّح دیده خواهدشد.


التماس دعا


پس‌نوشت یکم: (افزوده‌شده در تاریخ 16 تیرماه 1395)

نتیجهٔ گزارش‌های استهلال ماه شوّال ۱۴۳۷ قمری

۱. گزارش ستاد استهلال دفتر مقام معظّم رهبری منتشر شد:

(۱) مناطقی كه هلال با چشم غیر مسلّح رؤیت شـد:

استان سمنان: یک گروه در دامغان

استان فارس: ۷ گروه در: ارتفاعات کوشک هزار، ارتفاعات باباکوهی، لامرد، جهرم، زرقان، سی‌سخت، خرمن‌کو

استان اصفهان: یک گروه در شهرضا

(۲) مناطقی كه هلال با چشم مسلّح رؤیت شـد:

استان اصفهان: دو گروه در کوه صفه، باغ بهادران، نجف‌آباد، مرکز نجوم ادیب، مارشنان، دولت‌آباد

استان قم: ارتفاعات فردو

استان فارس: صدرا، سپیدان، کمهر، کازرون

استان کرمان: سیرجان، بردسیر

استان گیلان: رودبار

استان یزد: ارتفاعات نصرآباد تفت، ارتفاعات شیرکوه

استان خوزستان: آبادان

استان زنجان: زنجان(۲ گروه)

استان چهارمحال و بختیاری: شهرکرد، بروجن

استان خراسان: قوچان

استان سمنان: سمنان

استان تهران: برج میلاد، طالقان

استان خراسان: قوچان

استان بوشهر: بوشهر(۲ گروه)

استان مرکزی: اراک، رصدخانه سما

(۳) سایر مناطقی که استهلال انجام شد، هوا غالباً ابری و غبارآلود بود و هلال رؤیت نشد.


۲. با توجّه به گزارش استهلال ۳۱ گروه در استان‌های خراسان، فقط و فقط یک گروه در «قوچان» موفّق به رؤیت هلال با چشم مسلّح شده و همان گروه هم با چشم غیر مسلّح ندیده‌است.

۳۰ گروه دیگر، موفّق به رؤیت هلال حتّی با ابزار نشده‌اند.

البتّه چنان‌که در پیش‌بینی نیز گفته شده‌بود، طبق مبنای کفایت رؤیت با چشم مسلّح، مشکلی نیست و در سراسر ایران، چهارشنبه عید فطر خواهدبود؛ چنان‌که در اطّلاعیّهٔ دفتر مقام معظّم رهبری از صدا و سیما اعلام شد.


۳. طبق مبنای فقهی لزوم رؤیت با چشم غیر مسلّح  و اشتراط اتّحاد افق(که مبنای حضرات آیات عظام سیستانی و شبیری‌زنجانی و مکارم‌شیرازی است)، ظاهراً بالاترین نقطه‌ای که گزارش رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح در آنجا به‌دست ما رسیده، «دامغان» است که برای بیشترِ شهرهای هم‌عرض و پایین‌تر کفایت می‌کند؛ ولی چنان‌که گفته‌شد ۳۱ گروه در استان‌های خراسان نتوانسته‌اند هلال را با چشم غیر مسلّح ببینند و در شهرهایی مانند «بجنورد و آشخانه و درگز» که جزء شمال‌شرقی‌ترین نقاط کشور هستند، هلال با چشم غیر مسلّح دیده نشده‌است که تصمیم‌گیری را برای این شهرهای شمالی، مشکل می‌کند.

البتّه از اینکه حضرات آیات عظام شبیری‌زنجانی و مکارم‌شیرازی برای ایران و حضرت آیت‌الله العظمی سیستانی برای کشورهای افغانستان و ایران و عراق و کشورهای عربی مجاور، خبر از اثبات رؤیت ماه در نزد خویش داده و فردا را عید سعید فطر اعلام کرده‌اند و با توجّه به وثاقت و دقّتی که از این بزرگواران و به‌ویژه حضرت آقای سیستانی سراغ داریم(تا آنجا که در برخی سال‌ها در بیشترِ مناطق ایران عید اعلام کردند؛ ولی در مشهد، اعلام عید نکردند)، اطمینان حاصل می‌کنیم که رؤیت با چشم غیر مسلّح محقّق شده‌است.

شاید هم هلال در نقطه‌ای در کشور ترکمنستان با چشم غیر مسلّح رؤیت شده و به ایشان گزارش داده شده(که در این ماه قمری، برای ایران و مشهد، کافی است).

دیگر اینکه عدم رؤیتِ آن گروه‌ها به‌دلیل ابر و غبار بوده و دلیلی بر عدم وجود هلال نیست و طبق مبنای حضرت آقای سیستانی، «امکان رؤیت با چشم غیر مسلّح» وجود داشته‌است.


۱ نظر ۱۰ تیر ۹۵ ، ۰۲:۱۶
محسن فصاحت ( آسمان 25 )