نقد کلیپی دربارهٔ اسرار کعبه و عدد فی و نسبت طلایی:
کلیپی با عنوان «اسرار شگفتآور کعبه و معجزهٔ مکّه و قرآن» در فضای مجازی پخش شدهاست. این کلیپ را میتوانید در نشانی زیر تماشا کنید یا با کیفیّتهای مختلف، دانلود کنید:
نکات زیر، پاسخی است به برخی ادّعاهای مطرحشده در این کلیپ:
۱. «نسبت طلایی» یا «عدد فی» عددی گنگ و پایانناپذیر است:
۱٫۶۱۸۰۳۳۹۸۸۷۴۹۸۹۴۸۴...
دربارهٔ تعریف آن و اینکه در بخشهایی از طبیعت و هنر و معماری بهکار میرود، میتوانید مطالب زیر را بخوانید:
https://fa.wikipedia.org/wiki/نسبت_طلایی
https://en.wikipedia.org/wiki/Golden_ratio
در مطلب انگلیسی ویکیپدیا نیز، افزون بر توضیحات بیشتر، در بخشی با عنوان Disputed observations برخی از ادّعاهایی که دربارهٔ کاربرد این عدد در کتاب مقدّس مسیحیان و موارد دیگر ادّعا شده، با محاسبات دقیق، مورد تردید و مناقشه قرار گرفتهاست!
۲. دربارهٔ ادّعای مطرحشده دربارهٔ فاصلهٔ مکّه تا قطب شمال و جنوب، اوّلاً این ویژگی، مخصوص این شهر نیست و برای تمامی نقاطی که با مکّه در یک عرض جغرافیایی هستند، صادق است!
ثانیاً چنانچه در ویکیپدیا گفته شده، این ادّعا درست نیست:
"گفته میشود که: «اگر فاصله کعبه را در شهر مکه تا قطب شمال و جنوب اندازه گرفته و به هم تقسیم کنید عدد فی بدست خواهد آمد. برای اطمینان میتوانید از نرمافزار Google Earth استفاده کنید و به این حقیقت دست یابید.» کعبه در لتیتودِ ۲۱٫۴۲۲۴۹۴۵ میباشد که به تناسبِ (۹۰–۲۱٫۴۲۲۴۹۴۵)/(۹۰+۲۱٫۴۲۲۴۹۴۵) برابر با ۱٫۶۲۴۷۶۷۳۹ میباشد که با عددِ فی تطابق دارد. (بعد از محاسبات دقیق مشخص شده است که نقطهٔ موردنظر ۲۵۰ کیلومتر با کعبه فاصله دارد)"
۳. زمین کروی است و تصویرکردنِ آن بر روی یک مستطیل مسطّح(چنانکه در نقشههای جغرافیایی دیده میشود) دارای تسامحات و نقصهایی جدّی است؛ از اینرو، چنین مستطیلی را مبنای محاسباتِ دقیق گرفتن، درست نیست.
دیگر اینکه تقسیمبندی و شمارهگذاری عرضهای جغرافیایی با توجّه به قطبها، توجیهپذیر و منطقی است؛ ولی شمارهگذاری طولهای جغرافیایی، با توجّه به ساعت و مبناگرفتنِ گرینویچ است و «کاملاً قراردادی» است!
۴. مهمّترین بخش ادّعایی آن کلیپ، آیهٔ ۹۶ سورهٔ آلعمران و تعداد حروف آن است:
إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَهُدًى لِلْعَالَمِينَ (٩٦ - آلعمران)
ظاهراً ملاک در شمارش تعداد حروف، فارغ از نحوهٔ نگارش، حروفی در نظر گرفته شده که خوانده و تلفّظ میشوند؛ تشدید و تنوین هم لحاظ شده؛ یعنی «بیتٍ» را «بیتن» و «للناس» را «لنناس» و «هدًی» را «هدن» لحاظ کردهاست.(با برخی ملاکهای دیگر، مجموع حروف آیه، ۴۲ و ۴۶ و ۴۹ نیز شمارش میشود. در همین ملاک مختار، اگر کسی روی کلمهٔ «بیتٍ» وقف کند، تعداد حروف، یکی کمتر میشود!)
تعداد حروف تا پایان کلمهٔ «بکة»: ۲۹
مجموع حروف در آیه: ۴۷
47 / 29 = 1.6206896552
این عدد، با عدد طلایی اندکی تفاوت دارد و گِردشدهٔ آن است!
امّا دروغی که در کلیپ گفته شده:
«در قرآن تنها یک آیه موجود است که در آن لفظ مکه بکار رفته است.»
آیا کسی که دغدغهٔ دینی دارد، از چنین نسبت دروغی بهره میگیرد؟!
غیر از آیهٔ بالا که در آن لفظ «بکّة»(که منظور همان «مکّة» است) بهکار رفته، آیهٔ دیگری نیز هست که صریحاً لفظ «مکّة» در آن بهکار رفتهاست:
وَهُوَ الَّذِي كَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ عَنْهُمْ بِبَطْنِ مَكَّةَ مِنْ بَعْدِ أَنْ أَظْفَرَكُمْ عَلَيْهِمْ وَكَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرًا (٢٤ - الفتح)
همچنین اگر کلیپ در پیِ بیان اسرار کعبه است، چرا از دو آیهای که در آنها صریحاً لفظ «الکعبة» بهکار رفته، بهره نمیگیرد؟!
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَقْتُلُوا الصَّيْدَ وَأَنْتُمْ حُرُمٌ وَمَنْ قَتَلَهُ مِنْكُمْ مُتَعَمِّدًا فَجَزَاءٌ مِثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِهِ ذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ هَدْيًا بَالِغَ الْكَعْبَةِ أَوْ كَفَّارَةٌ طَعَامُ مَسَاكِينَ أَوْ عَدْلُ ذَلِكَ صِيَامًا لِيَذُوقَ وَبَالَ أَمْرِهِ عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ وَمَنْ عَادَ فَيَنْتَقِمُ اللَّهُ مِنْهُ وَاللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقَامٍ (٩٥ - المائدة)
جَعَلَ اللَّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ قِيَامًا لِلنَّاسِ وَالشَّهْرَ الْحَرَامَ وَالْهَدْيَ وَالْقَلَائِدَ ذَلِكَ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَأَنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ (٩٧ - المائدة)
یا چرا از آیاتی که در آنها عبارت «المسجد الحرام»(۱۵ بار!) بهکار رفته، سخن نمیگوید؟!
دربارهٔ تعداد حروف این آیات و عدد طلایی، چه میتوان گفت؟!
۵. حقّانیّت اسلام و قرآن، نیازمند عددسازی و تفسیرهای تجربی از دین نیست؛ در اینباره، خواندنِ مطالب زیر پیشنهاد میشود: