پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه رجب 1445 قمری در ایران

پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه رجب المرجّب 1445 قمری در ایران

 

برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و ... مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهای ریاضی و تجربی، این عوامل را برای بیشترِ نقاط زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند. (معیارها برای محدودۀ عرض جغرافیایی 60 درجۀ جنوبی تا 60 درجۀ شمالی است و برای عرض‌های بیشتر از 60 درجه پاسخ‌گو نیست.)

به تصاویر زیر بنگرید:

نقشۀ یک: نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه رجب 1445 قمری، در غروب پنجشنبه 21 دی 1402 شمسی برابر با 11 ژانویۀ 2024 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشۀ دو: نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه رجب 1445 قمری، در غروب جمعه 22 دی 1402 شمسی برابر با 12 ژانویۀ 2024 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

نقشۀ سه: نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه رجب 1445 قمری، در غروب شنبه 23 دی 1402 شمسی برابر با 13 ژانویۀ 2024 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:

توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «یالوپ»:

در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به‌سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ زرد (شبیه نارنجی) قرار دارند، هلال در اوضاع جوّی مناسب، با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی (شبیه صورتی) قرار دارند، رؤیت هلال ممکن است نیاز به ابزار و چشم مسلّح داشته باشد؛ یعنی پس از رؤیت با ابزار، ممکن است هلال با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است. (زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ امّا روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است. (زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)

 

نتیجه‌گیری*:

مقارنۀ ماه و خورشید در ساعت 11:59 UTC یا 15:29 IRST پنجشنبه 11 ژانویۀ 2024 میلادی رخ می‌دهد؛ امّا حدود 12 ساعت برای امکان نخستین رؤیت هلال با چشم مسلّح، و حدود 15.5 ساعت برای امکان نخستین رؤیت هلال با چشم عادی زمان لازم است.

با پوزش از خوانندگان و به‌علّت کمبود وقت نگارنده، رؤیت‌پذیری هلال بنا بر مبانی مختلف فقهی، تنها برای کشور ایران چنین پیش‌بینی می‌شود:

(کافی است مبنای مرجع تقلید خویش را بیابید و فقط بندهای همان مبنا را بخوانید.)

 

مبنای یکم: مبنای «لزوم رؤیت هلال با چشم عادی» و «اشتراط اتّحاد افق» (مبنای فقهی مشهور فقهاء مانند حضرات آیات عظام امام‌خمینی(ره)، گلپایگانی(ره)، اراکی(ره)، سیّدمحمّد صدر(ره)، سیستانی، شبیری زنجانی، مکارم شیرازی، سبحانی، جوادی آملی، سیّدمحمّدتقی مدرّسی)

1- رؤیت هلال با چشم عادی در غروب پنجشنبه 21 دی 1402 شمسی برابر با 11 ژانویۀ 2024 میلادی، در سراسرِ ایران، ممتنع و ناممکن است.
2- در غروب جمعه 22 دی 1402 شمسی (و 29 جمادی الثانیة 1445 قمری در ایران) برابر با 12 ژانویۀ 2024 میلادی، هلال در سراسر ایران با چشم عادی دیده می‌شود و شنبه 23 دی 1402 شمسی برابر با 13 ژانویۀ 2024 میلادی، روز اوّل ماه رجب 1445 قمری خواهد بود.

***

 

مبنای دوم: مبنای «لزوم رؤیت هلال با چشم عادی» و «کفایت رؤیت در نقاطی که در بیشترِ شب با هم مشترک‌اند» (مبنای فقهی حضرت آیت‌الله العظمی وحید خراسانی)

1- رؤیت هلال با چشم عادی در غروب پنجشنبه 21 دی 1402 شمسی برابر با 11 ژانویۀ 2024 میلادی، در سراسرِ ایران، ممتنع و ناممکن است؛ و اگرچه در محدودۀ نارنجی‌رنگ نقشۀ یک (مرکز اقیانوس آرام) رؤیت هلال با چشم عادی ممکن است، امّا ایران با محدودۀ رؤیت هلال، در بیشترِ شب، اشتراک ندارد.
2- در غروب جمعه 22 دی 1402 شمسی برابر با 12 ژانویۀ 2024 میلادی، هلال در سراسر ایران با چشم عادی دیده می‌شود و شنبه 23 دی 1402 شمسی برابر با 13 ژانویۀ 2024 میلادی، روز اوّل ماه رجب 1445 قمری خواهد بود.
***

 

مبنای سوم: مبنای «لزوم رؤیت هلال با چشم عادی» و «کفایت رؤیت در نقاطی که در بخشی از شب با هم مشترک‌اند» (مبنای فقهی حضرات آیات عظام خویی(ره)، تبریزی(ره)، لطف‌الله صافی گلپایگانی(ره)، محمّداسحاق فیّاض)

1- رؤیت هلال با چشم عادی در غروب پنجشنبه 21 دی 1402 شمسی برابر با 11 ژانویۀ 2024 میلادی، در سراسرِ ایران، ممتنع و ناممکن است؛ و اگرچه در محدودۀ نارنجی‌رنگ نقشۀ یک (مرکز اقیانوس آرام) رؤیت هلال با چشم عادی ممکن است، امّا ایران با مناطق غیر مرزی این محدوده که در آنها مطمئنّاً هلال با چشم عادی دیده می‌شود، در بخشی از شب، اشتراک ندارد.
2- در غروب جمعه 22 دی 1402 شمسی برابر با 12 ژانویۀ 2024 میلادی، هلال در سراسر ایران با چشم عادی دیده می‌شود و شنبه 23 دی 1402 شمسی برابر با 13 ژانویۀ 2024 میلادی، روز اوّل ماه رجب 1445 قمری خواهد بود.
***

 

مبنای چهارم: مبنای «لزوم رؤیت هلال با چشم عادی» و «کفایت رؤیت در هر نقطه‌ای برای همۀ نقاط زمین» (مبنای فقهی حضرت آیت‌الله العظمی بشیرحسین نجفی)

1- رؤیت هلال با چشم عادی در غروب پنجشنبه 21 دی 1402 شمسی برابر با 11 ژانویۀ 2024 میلادی، در محدودۀ نارنجی‌رنگ نقشۀ یک (مرکز اقیانوس آرام) محقّق می‌شود؛ از این‌رو، برای ایران و همۀ نقاط زمین، جمعه 22 دی 1402 شمسی برابر با 12 ژانویۀ 2024 میلادی، روز اوّل ماه رجب 1445 قمری خواهد بود.

***

 

مبنای پنجم: مبنای «کفایت رؤیت هلال با چشم مسلّح» و «اشتراط اتّحاد افق» (مبنای فقهی حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای)

1- رؤیت هلال با چشم مسلّح در غروب پنجشنبه 21 دی 1402 شمسی برابر با 11 ژانویۀ 2024 میلادی، در سراسرِ ایران، ممتنع و ناممکن است.
2- در غروب جمعه 22 دی 1402 شمسی (و 29 جمادی الثانیة 1445 قمری در ایران) برابر با 12 ژانویۀ 2024 میلادی، هلال در سراسر ایران با چشم مسلّح و عادی دیده می‌شود و شنبه 23 دی 1402 شمسی برابر با 13 ژانویۀ 2024 میلادی، روز اوّل ماه رجب 1445 قمری خواهد بود.
***

 

مبنای ششم: مبنای «کفایت رؤیت هلال با چشم مسلّح» و «کفایت رؤیت در نقاطی که در بخشی از شب با هم مشترک‌اند» (مبنای فقهی حضرات آیات عظام فاضل لنکرانی(ره)، سیّدکاظم حائری، نوری همدانی)

1- رؤیت هلال با چشم مسلّح در غروب پنجشنبه 21 دی 1402 شمسی برابر با 11 ژانویۀ 2024 میلادی، در سراسرِ ایران، ممتنع و ناممکن است.
2- امّا در غروب پنجشنبه 21 دی 1402 شمسی برابر با 11 ژانویۀ 2024 میلادی، رؤیت هلال با چشم مسلّح در محدوده‌های آبی و صورتی و نارنجی‌رنگ نقشۀ یک (مرکز و جنوب و شرق اقیانوس آرام، و اندکی از غرب کشور شیلی) محقّق می‌شود؛ و از آنجا که ایران در بخشی از شب با محدوده‌های رؤیت هلال مشترک است، جمعه 22 دی 1402 شمسی برابر با 12 ژانویۀ 2024 میلادی، روز اوّل ماه رجب 1445 قمری خواهد بود.
***

یادآور می‌شود که ماه رجب، جزء ماه‌های حرام است و طبق «مادّهٔ 555 قانون مجازات اسلامی» تغلیظ و افزایش دیه در ماه‌های حرام انجام می‌شود.

برای مطالعه مبانی فقهی مربوط به «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق»، خواندن مطالب زیر پیشنهاد می‌شود:

http://aasemaan25.blog.ir/post/Royat-Helal-Ofoq

 

http://aasemaan25.blog.ir/post/Helal-Chashm-Ofoq

 

پی‌نوشت:

*: 1. هدف این وبلاگ، بیان ساده و کوتاه و قابل فهم مطلب برای عموم است و اعداد فنّی و محاسباتی مربوط به «زمان غروب خورشید و ماه، سمت و ارتفاع خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای آن دو، فاز ماه و ...» عمداً ذکر نمی‌شود؛ وگرنه همۀ اعداد با نرم‌افزار محاسبه شده و کپی‌پیستِ آنها کاری ندارد.

2. به‌علّت کمبود وقت نگارنده، گزارش‌های استهلال در وبلاگ درج نمی‌شود.