پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه محرّم الحرام 1441 قمری در ایران و جهان
برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و ... مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهای ریاضی و تجربی، این عوامل را برای بیشترِ نقاط زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند. (معیارها برای محدودۀ عرض جغرافیایی 60 درجۀ جنوبی تا 60 درجۀ شمالی بوده و برای عرض‌های بیشتر از 60 درجه پاسخ‌گو نیستند.)
نقشۀ یک) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه محرّم 1441 قمری، در غروب جمعه 8 شهریور 1398 شمسی برابر با 30 آگوست 2019 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:
نقشۀ دو) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه محرّم 1441 قمری، در غروب شنبه 9 شهریور 1398 شمسی برابر با 31 آگوست 2019 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:
نقشۀ سه) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه محرّم 1441 قمری، در غروب یکشنبه 10 شهریور 1398 شمسی برابر با 1 سپتامبر 2019 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «یالوپ»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ زرد(شبیه نارنجی) قرار دارند، هلال تحت شرایط جوّی مناسب، با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، رؤیت هلال ممکن است نیاز به ابزار و چشم مسلّح داشته‌باشد؛ یعنی پس از رؤیت با ابزار، ممکن است هلال با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)
نتیجه‌گیری*:
مقارنۀ ماه و خورشید در ساعت 10:37 UTC جمعه 30 آگوست 2019 میلادی رخ می‌دهد؛ ولی حدود 12 ساعت برای امکان رؤیت هلال با چشم مسلّح، و حدود 15 ساعت برای امکان رؤیت هلال با چشم عادی زمان لازم است.
رؤیت‌پذیری هلال(برای محدودۀ عرض جغرافیایی 60 درجۀ جنوبی تا 60 درجۀ شمالی) بنا بر مبانی مختلف فقهی چنین پیش‌بینی می‌شود:
مبنای یکم: مبنای «لزوم رؤیت هلال با چشم عادی» و «اشتراط اتّحاد افق» (مبنای فقهی مشهور فقهاء مانند حضرات آیات عظام امام‌خمینی(ره)، گلپایگانی(ره)، اراکی(ره)، سیّدمحمّد صدر(ره)، بهجت(ره)، سیستانی، شبیری‌زنجانی، مکارم‌شیرازی، سیّدمحمّدتقی مدرّسی)
1- رؤیت هلال با چشم عادی در غروب جمعه 8 شهریور 1398 شمسی برابر با 30 آگوست 2019 میلادی، در محدودۀ سبزرنگ نقشۀ یک یعنی بخشی از غرب اقیانوس آرام [بخشی از جزایر کوک، بخشی از جزایر لاین (مانند جزایر جارویس، پالمیرا، آب‌سنگ کینگمن) و مناطق دریایی میان آنها] به‌راحتی محقّق می‌شود و در همان محدوده، شنبه 9 شهریور 1398 شمسی برابر با 31 آگوست 2019 میلادی، روز اوّل ماه محرّم 1441 قمری خواهدبود.
2- رؤیت هلال با چشم عادی در غروب جمعه 8 شهریور 1398 شمسی برابر با 30 آگوست 2019 میلادی، در محدودۀ نارنجی‌رنگ نقشۀ یک یعنی بخش‌هایی از غرب و مرکز اقیانوس آرام [جزایر کوک، پلی‌نزی فرانسه (مانند جزایر سوسایتی و تاهیتی و مارکیز)، آب‌سنگ جانستون، جزایر هاوایی و مناطق دریایی میان آنها] ممکن است که چنانچه هلال رؤیت شود، در آن محدوده نیز شنبه 9 شهریور 1398 شمسی برابر با 31 آگوست 2019 میلادی، روز اوّل ماه محرّم 1441 قمری خواهدبود.
3- غیر از مناطق بندهای 1 و 2، برای عمدۀ مناطق زمین (قارّه‌های آمریکا و آفریقا و اروپا و آسیا و اقیانوسیّه غیر از مناطقی که در بند 4 گفته می‌شود)، در غروب شنبه 9 شهریور 1398 شمسی (و 29 ذی‌حجّه 1440 قمری در ایران و عراق) برابر با 31 آگوست 2019 میلادی، هلال با چشم عادی دیده خواهدشد و یکشنبه 10 شهریور 1398 شمسی برابر با 1 سپتامبر 2019 میلادی، روز اوّل ماه محرّم 1441 قمری خواهدبود.
4- مناطقی که در محدوده‌های صورتی و آبی و بی‌رنگ نقشۀ دو هستند؛ یعنی اندکی از جنوب نیوزیلند و پایین‌تر از آن، منتهاالیه شمال‌شرقی آسیا (شبه‌جزیرۀ کامچاتکا و بالاتر) و بخشی از شمال آسیا (دریای اختسک، شمالِ ساخالین، شمال دریاچۀ بایکال و مناطق شمالی‌تر از شهرهای بلاگووشچنسک و کراسنویارسک در کشور روسیه) در غروب یکشنبه 10 شهریور 1398 شمسی برابر با 1 سپتامبر 2019 میلادی، هلال را با چشم عادی خواهنددید و برای آنان دوشنبه 11 شهریور 1398 شمسی برابر با 2 سپتامبر 2019 میلادی، روز اوّل ماه محرّم 1441 قمری خواهدبود.
(کشور ایران ، جزء مناطق بند 3 است.)
مبنای دوم: مبنای «لزوم رؤیت هلال با چشم عادی» و «کفایت رؤیت در نقاطی که در بیشترِ شب با هم مشترک‌اند» (مبنای فقهی حضرت آیت‌الله العظمی وحیدخراسانی)
1- رؤیت هلال با چشم عادی در غروب جمعه 8 شهریور 1398 شمسی برابر با 30 آگوست 2019 میلادی، در محدودۀ سبزرنگ نقشۀ یک یعنی بخشی از غرب اقیانوس آرام [بخشی از جزایر کوک، بخشی از جزایر لاین (مانند جزایر جارویس، پالمیرا، آب‌سنگ کینگمن) و مناطق دریایی میان آنها] به‌راحتی محقّق می‌شود و در محدودۀ نارنجی‌رنگ نقشۀ یک یعنی بخش‌هایی از غرب و مرکز اقیانوس آرام [جزایر کوک، پلی‌نزی فرانسه (مانند جزایر سوسایتی و تاهیتی و مارکیز)، آب‌سنگ جانستون، جزایر هاوایی و مناطق دریایی میان آنها] نیز، رؤیت هلال با چشم عادی ممکن است و از آنجا که هلال در نقاط غیر مرزی، مطمئنّاً با چشم عادی دیده خواهدشد، برای سراسر قارّۀ آمریکا که در بیشترِ شب با محدودۀ رؤیت هلال مشترک است، شنبه 9 شهریور 1398 شمسی برابر با 31 آگوست 2019 میلادی، روز اوّل ماه محرّم 1441 قمری خواهدبود.
2- برای سایر مناطق زمین (غیر از مناطق بند 1)، یکشنبه 10 شهریور 1398 شمسی برابر با 1 سپتامبر 2019 میلادی، روز اوّل ماه محرّم 1441 قمری خواهدبود.
(کشور ایران، جزء مناطق بند 2 است.)
***
مبنای سوم: مبنای «لزوم رؤیت هلال با چشم عادی» و «کفایت رؤیت در نقاطی که در بخشی از شب با هم مشترک‌اند» (مبنای فقهی حضرات آیات عظام خوئی(ره)، تبریزی(ره)، لطف‌الله صافی‌گلپایگانی، محمّداسحاق فیّاض)
1- رؤیت هلال با چشم عادی در غروب جمعه 8 شهریور 1398 شمسی برابر با 30 آگوست 2019 میلادی، در محدودۀ سبزرنگ نقشۀ یک یعنی بخشی از غرب اقیانوس آرام [بخشی از جزایر کوک، بخشی از جزایر لاین (مانند جزایر جارویس، پالمیرا، آب‌سنگ کینگمن) و مناطق دریایی میان آنها] به‌راحتی محقّق می‌شود و در محدودۀ نارنجی‌رنگ نقشۀ یک یعنی بخش‌هایی از غرب و مرکز اقیانوس آرام [جزایر کوک، پلی‌نزی فرانسه (مانند جزایر سوسایتی و تاهیتی و مارکیز)، آب‌سنگ جانستون، جزایر هاوایی و مناطق دریایی میان آنها] نیز، رؤیت هلال با چشم عادی ممکن است و از آنجا که هلال در نقاط غیر مرزی، مطمئنّاً با چشم عادی دیده خواهدشد، برای سراسر قارّه‌های آمریکا و آفریقا و اروپا و بخشی از غرب آسیا [تقریباً سراسر ایران، یک‌سوم غربی ترکمنستان، بخشی از غرب قزّاقستان، غرب روسیه (مناطق غربی‌تر از خطّ واصل شهرهای سامارا به اولیانوفسک به نیژنی نووگورود) و همۀ کشورها و مناطق غربی‌تر از آنها] که در بخشی از شب با محدودۀ رؤیت هلال مشترک‌اند، شنبه 9 شهریور 1398 شمسی برابر با 31 آگوست 2019 میلادی، روز اوّل ماه محرّم 1441 قمری خواهدبود.
2- برای سایر مناطق زمین (غیر از مناطق بند 1)، یکشنبه 10 شهریور 1398 شمسی برابر با 1 سپتامبر 2019 میلادی، روز اوّل ماه محرّم 1441 قمری خواهدبود.
(کشور ایران، جزء مناطق بند 1 است.)
***
مبنای چهارم: مبنای «لزوم رؤیت هلال با چشم عادی» و «کفایت رؤیت در هر نقطه‌ای برای همۀ نقاط زمین» (مبنای فقهی حضرت آیت‌الله العظمی بشیرحسین نجفی)
1- رؤیت هلال با چشم عادی در غروب جمعه 8 شهریور 1398 شمسی برابر با 30 آگوست 2019 میلادی، در محدودۀ سبزرنگ نقشۀ یک یعنی بخشی از غرب اقیانوس آرام [بخشی از جزایر کوک، بخشی از جزایر لاین (مانند جزایر جارویس، پالمیرا، آب‌سنگ کینگمن) و مناطق دریایی میان آنها] به‌راحتی محقّق می‌شود؛ از این‌رو، برای همۀ نقاط زمین، شنبه 9 شهریور 1398 شمسی برابر با 31 آگوست 2019 میلادی، روز اوّل ماه محرّم 1441 قمری خواهدبود.
***
مبنای پنجم: مبنای «کفایت رؤیت هلال با چشم مسلّح» و «اشتراط اتّحاد افق» (مبنای فقهی حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای)
1- رؤیت هلال با چشم مسلّح در غروب جمعه 8 شهریور 1398 شمسی برابر با 30 آگوست 2019 میلادی، در بیشترِ اقیانوس آرام و سراسر آمریکای مرکزی و اندکی از آمریکای جنوبی (سراسر کشورهای اکوادور و کلمبیا، نیمۀ شمالی پرو، نیمۀ غربی ونزوئلا) و بخشی از آمریکای شمالی [سراسر کشورهای کوبا، باهاما، دومینیکن، هائیتی، جامائیکا، مکزیک، نیمۀ جنوب‌غربی ایالات متّحدۀ آمریکا (مناطق جنوب‌غربی‌تر از خطّ واصل شهرهای جکسون‌ویلِ فلوریدا به کانزاس‌سیتیِ کانزاس به سیاتل)] ممکن است که چنانچه هلال رؤیت شود، تنها در همان محدوده‌ها شنبه 9 شهریور 1398 شمسی برابر با 31 آگوست 2019 میلادی، روز اوّل ماه محرّم 1441 قمری خواهدبود.
2- غیر از مناطق بند 1، در بقیّۀ مناطق زمین (بقیّۀ قارّۀ آمریکا و سراسر قارّه‌های آفریقا و اروپا و آسیا و اقیانوسیّه)، در غروب شنبه 9 شهریور 1398 شمسی (و 29 ذی‌حجّه 1440 قمری در ایران و عراق) برابر با 31 آگوست 2019 میلادی، هلال با چشم مسلّح و غیر مسلّح دیده خواهدشد و یکشنبه 10 شهریور 1398 شمسی برابر با 1 سپتامبر 2019 میلادی، روز اوّل ماه محرّم 1441 قمری خواهدبود.
(کشور ایران، جزء مناطق بند 2 است.)
***
مبنای ششم: مبنای «کفایت رؤیت هلال با چشم مسلّح» و «کفایت رؤیت در نقاطی که در بخشی از شب با هم مشترک‌اند» (مبنای فقهی حضرات آیات عظام فاضل‌لنکرانی(ره)، سیّدکاظم حائری، نوری‌همدانی)
1- رؤیت هلال با چشم مسلّح در غروب جمعه 8 شهریور 1398 شمسی برابر با 30 آگوست 2019 میلادی، در بیشترِ اقیانوس آرام و سراسر آمریکای مرکزی و اندکی از آمریکای جنوبی (سراسر کشورهای اکوادور و کلمبیا، نیمۀ شمالی پرو، نیمۀ غربی ونزوئلا) و بخشی از آمریکای شمالی [سراسر کشورهای کوبا، باهاما، دومینیکن، هائیتی، جامائیکا، مکزیک، نیمۀ جنوب‌غربی ایالات متّحدۀ آمریکا (مناطق جنوب‌غربی‌تر از خطّ واصل شهرهای جکسون‌ویلِ فلوریدا به کانزاس‌سیتیِ کانزاس به سیاتل)] ممکن است و از آنجا که در مناطق غیر مرزی قطعاً هلال با چشم مسلّح رؤیت خواهدشد، برای سراسر قارّه‌های آمریکا و آفریقا و اروپا و بیشترِ قارّۀ آسیا [نیمۀ غربی اندونزی و مالزی، سراسر کشورهای ویتنام، کامبوج، تایلند، لائوس، نیمۀ غربی چین (غربی‌تر از خطّ واصل شهرهای چانگژاو به چنگدو به لانژو)، یک‌سوم غربی مغولستان، نیمۀ غربی روسیه (غربی تر از شهر کراسنویارسک) و همۀ کشورها و مناطق غربی‌تر از آنها] که در بخشی از شب با محدودۀ رؤیت هلال مشترک‌اند، شنبه 9 شهریور 1398 شمسی برابر با 31 آگوست 2019 میلادی، روز اوّل ماه محرّم 1441 قمری خواهدبود.
2- برای سایر مناطق زمین (غیر از مناطق بند 1)، یکشنبه 10 شهریور 1398 شمسی برابر با 1 سپتامبر 2019 میلادی، روز اوّل ماه محرّم 1441 قمری خواهدبود.
(کشور ایران، جزء مناطق بند 1 است.)
برای مطالعه مبانی فقهی مربوط به «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق»، خواندن مطالب زیر پیشنهاد می‌شود:
http://aasemaan25.blog.ir/post/Royat-Helal-Ofoq
http://aasemaan25.blog.ir/post/Helal-Chashm-Ofoq
پی‌نوشت:
*: (1. هدف این وبلاگ، بیان ساده و کوتاه و قابل فهم مطلب برای عموم است و اعداد فنّی و محاسباتی مربوط به «زمان غروب خورشید و ماه، سمت و ارتفاع خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای آن دو، فاز ماه و ...» عمداً ذکر نمی‌شود؛ وگرنه همۀ اعداد توسّط نرم‌افزار محاسبه شده و کپی‌پیستِ آنها کاری ندارد.
2. گزارش استهلال در کشور ایران در ماه‌های غیر اختلافی یا ماه‌هایی که نتیجۀ استهلال با پیش‌بینیِ اعلام‌شده متفاوت نباشد، در وبلاگ درج نمی‌شود. در موارد بروز اختلاف، پس از آغاز ماه، «نتیجۀ گزارش‌های استهلال» به انتهای مطلبِ پیش‌بینی رؤیت‌پذیری، و قیدِ «+ نتیجه استهلال» در عنوانِ مطلب، افزوده می‌شود.)