سی روزه بودن ماه شوال ؛ پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری در غروب چهارشنبه 13 و پنجشنبه 14 مرداد ماه 1395 + نتیجه استهلال
سی روزه بودن ماه شوّال؛ پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی القعدة الحرام 1437 قمری در غروب چهارشنبه 13 و پنجشنبه 14 مرداد ماه 1395
برای مطالعه مبانی فقهی مربوط به «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق»، خواندن مطلب زیر پیشنهاد می‌شود:
http://aasemaan25.blog.ir/post/Royat-Helal-Ofoq
مردم و رسانه‌ها، به آغاز ماه قمری در ماه‌های رمضان و شوّال حسّاس‌ترند و در ماه‌های دیگر، مرجع آنان همان تقویم رسمی کشور می‌شود! در حالی که مراجع معظّم تقلید و کارشناسان در همه ماه‌ها به استهلال می‌پردازند؛ اگر چه نتیجه کار، چندان اعلام عمومی و رسانه‌ای نمی‌شود.
برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و ... مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهایی، این عوامل را برای نقاط مختلف زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند.
به تصاویر زیر بنگرید:
یک) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری، در غروب چهارشنبه 13 مرداد 1395 شمسی برابر با 3 آگوست 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:
دو) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری، در غروب پنجشنبه 14 مرداد 1395 شمسی برابر با 4 آگوست 2016 میلادی، بر اساس معیار «عوده»:
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «عوده»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، هلال با چشم مسلّح دیده می‌شود و ممکن است با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)
سه) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری، در غروب چهارشنبه 13 مرداد 1395 شمسی برابر با 3 آگوست 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:
چهار) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری، در غروب پنجشنبه 14 مرداد 1395 شمسی برابر با 4 آگوست 2016 میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «یالوپ»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ زرد(شبیه نارنجی) قرار دارند، هلال تحت شرایط جوّی مناسب، با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، رؤیت هلال ممکن است نیاز به ابزار و چشم مسلّح داشته‌باشد؛ یعنی پس از رؤیت با ابزار، ممکن است هلال با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)
نتیجه‌گیری:
1. با توجّه به نقشه‌های رؤیت‌پذیری، کشورهای ایران و عراق در آغاز این ماه قمری، هم‌افق هستند. پیش‌بینی‌ها و محاسبات کارشناسان نشان می‌دهد رؤیت هلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری در غروب چهارشنبه 13 مرداد 1395 شمسی برابر با 29 شوّال 1437 قمری و 3 آگوست 2016 میلادی، در سراسر ایران، حتّی با ابزار و چشم مسلّح، ناممکن است؛ زیرا ارتفاع ماه پایین و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید کمتر از حدّ دانژون است.
2. هلال ماه ذی‌قعده 1437 قمری در غروب پنجشنبه 14 مرداد 1395 شمسی برابر با 30 شوّال المکرّم 1437 قمری و 4 آگوست 2016 میلادی، در سراسر ایران با چشم غیر مسلّح به‌راحتی دیده خواهدشد؛
از این‌رو، بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح» را لازم می‌دانند و قائل به «اشتراط اتّحاد افق» هستند و «اشتراک در شب» را کافی نمی‌دانند، ماه شوّال 30 روزه و جمعه 15 مرداد 1395 شمسی روز اوّل ماه ذی‌قعده 1437 قمری خواهدبود.
حتّی بنا بر نظر مقام معظّم رهبری که «رؤیت هلال با چشم مسلّح» را کافی می‌دانند، از آنجا که معظّم‌له قائل به «اشتراط اتّحاد افق» هستند و «اشتراک در شب» را کافی نمی‌دانند، ماه شوّال 30 روزه می‌شود و اعلام کشوری پنجشنبه 14 مرداد 1395 به‌عنوان روز اوّل ماه ذی‌قعده، توجیهی ندارد و آنچه در تقویم رسمی کشور درج شده، با مبنای فقهی ایشان سازگار نیست!
امید است پس از رسیدن گزارش‌های استهلال، نتیجه از رسانه ملّی اعلام و با خبررسانی مناسب به مردم، تقویم رسمی کشور اصلاح شود؛ زیرا اثر این مسئله، تنها در برگزاری مناسبت‌های مذهبی نیست؛ بلکه چون ماه ذی‌قعده، جزء ماه‌های حرام است و طبق «مادّهٔ 555 قانون مجازات اسلامی» بحث تغلیظ و افزایش دیه در ماه‌های حرام مطرح است، شایسته است نسبت به اطّلاع‌رسانی و تصحیح تقویم، اقدام مناسبی صورت گیرد تا اهمالی که سال گذشته در آغاز همین ماه ذی‌قعده رخ داد و در مطلب «نتیجهٔ گزارش‌های استهلال ماه ذی‌قعده 1436 قمری» به تفصیل بیان کردم، تکرار نشود.
التماس دعا
پس‌نوشت یکم: (افزوده‌شده در تاریخ 18 مردادماه 1395)
نتیجهٔ گزارش‌های استهلال ماه ذی القعدة الحرام ۱۴۳۷ قمری
چنان‌که در مطلب پیش‌بینی آمده‌بود، رؤیت هلال ماه ذی‌قعده ۱۴۳۷ قمری در غروب چهارشنبه 13 مردادماه 1395 در سراسر ایران حتّی با چشم مسلّح، ناممکن بود.
پس از گذشت چهار روز، گزارشی از رؤیت هلال حتّی با چشم مسلّح به‌دست نیامده و ۲۱ گروه استهلال در استان‌های خراسان، و چند گروه دیگر در قم و اصفهان و آذربایجان غربی هم موفّق به رؤیت هلال حتّی با ابزار نشده‌اند؛ پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر مقام معظّم رهبری نیز مانند پارسال، گزارش استهلال ماه ذی‌قعده را منتشر نکرده‌است.
تنها خبر رسیده که هلال از طریق CCD به صورتِ پردازش‌شده در رصدخانهٔ امام علی(ع) واقع در بخش کهک قم [وابسته به دفتر حضرت آیت‌الله العظمی سیستانی(مدّ ظلّه العالی)] از ساعت 17:20 عصر چهارشنبه آشکار شده که چون پیش از غروب آفتاب بوده، طبق نظر برخی از مراجع عظام، کافی نیست.
همچنین این روشِ آشکارسازی از طریق CCD با پردازشِ رایانه‌ای، از سوی مراجع عظام تقلید و حتّی مقام معظّم رهبری، رؤیت شرعی شمرده نمی‌شود؛
از این‌رو، حتّی طبق مبنای فقهی مقام معظّم رهبری، جمعه 15 مرداد 1395 برابر با اوّل ذی‌قعده ۱۴۳۷ قمری بود و متأسّفانه، صدا و سیما مانند ماه ذی‌قعدهٔ پارسال، نسبت به اصلاح تقویم رسمی کشور، اقدامی نکرد و پنجشنبه 14 مردادماه به غلط، جزء ماه حرامِ ذی‌قعده شمرده شد!